Narracyjność symbolu. Ludowe narracje budowane na bazie lunarnej symboliki przejścia

Abstract

Autorka posłużyła się kognitywnym ujęciem narracji, rozumianym jako podstawowy proces poznawczy, polegający na porządkowaniu doświadczeń interakcji ze światem zewnętrznym w ciąg zdarzeniowy, oparty na schemacie celowego działania. Symbolika lunarna, wyrosła na podstawie mitycznych opowieści, w których księżycowi przypisywane są właściwości nadprzyrodzone, łączy je z doświadczeniem świata realnego – obserwacją zmian, jakim podlega księżyc w poszczególnych fazach. Daje to podstawy do narracyjnego interpretowania rytmów kosmicznych, rządzących życiem ludzi i przyrody, realizowanych zwłaszcza w działaniach rytualnych. Uczestnictwo w rytuale daje dostęp do nadprzyrodzonych mocy, dzięki czemu możliwe staje się dalsze narracyjne konstruowanie przyszłości, zgodne z mitycznym wzorcem.

The author has applied a cognitive-based concept of narration, defined as a basic cognitive process consisting in the arrangement of experiences from interaction with the outside world into a sequence of events, based on the scheme of deliberate actions. The lunar symbolic, developed on the basis of mythical tales in which one of the moon’s attributes are supernatural powers, connects them with the real world experience – the observation of changes the moon undergoes in individual phases. This constitutes the basis for a narrative-like interpretation of the cosmic rhythm, governing the life of humans and the nature, accomplished in particular in ritual activities. The participation in a ritual provides access to supernatural powers thanks to which it becomes possible to continue the narrative construction of the future, in accordance with the mythical model.