Dr hab. Ewa Golachowska, prof. IS PAN

Linguist, polish studies expert

e-mail: ewa.golachowska@ispan.edu.pl

ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7614-6928

Research interests

• Sociolinguistics;
• Dialectology;
• The relations between language and identity;
• Language of religion.

Publications

Monographs

• Golachowska, E. (2006). Język i kultura mieszkańców wsi włościańskich i szlacheckich dawnej ziemi drohickiej na Podlasiu: Studium socjolingwistyczne. Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E. (2012). Jak mówić do Pana Boga? Wielojęzyczność katolików na Białorusi na przełomie XX i XXI wieku. Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.

Monographs in cooperation:

• Maryniak, I. (Ed.). (1999; 2002; 2007; 2012). Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny. Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy/Instytut Slawistyki PAN.
• vol. VII (1999) Leksyka 3: pp. 80-81, 86-98, 108-119, 137-138, 259-284;
• vol. VIII (2002) Leksyka 4: pp. 260-321 – author’s maps and comments. Percentage share approx. 23%;
• vol. IX (2007) Leksyka 5: pp. 294-311;
• vol. IV, 2nd ed. (2012): pp. 34-47, 82-83, 104-105, 128-129.

Cooperation in the editing of monographs:

• Engelking, A., Golachowska, E., & Zielińska, A. (Eds.). (2008). Rodzina – Tożsamość – Język: Metody badania przeszłości na pograniczu słowiańsko-bałtyckim. Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E., & Zielińska, A. (Eds.). (2011). Konstrukcje i destrukcje tożsamości: Wokół religii i jej języka. Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E., & Zielińska, A. (Eds.). (2012). Konstrukcje i destrukcje tożsamości II: Tożsamość wobec wielojęzyczności. Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E., & Zielińska, A. (Eds.). (2014). Konstrukcje i destrukcje tożsamości III: Narracja i pamięć. Instytut Slawistyki PAN.
• Golachowska, E., & Pazio-Wlazłowska, D. (Eds.). (2015). Konstrukcje i destrukcje tożsamości IV: Wartości w świecie słowiańskim. Instytut Slawistyki PAN.

Academic papers:

• Golachowska, E. (1998). Mowa ludności wsi włościańskich i szlacheckich na Podlasiu. Studia Russica, 17, 36-39.
• Golachowska, E. (1998). Sytuacja socjolingwistyczna w Tarnorudzie nad Zbruczem. In E. Smułkowa & A. Engelking (Eds.), Prace Katedry Kultury Białoruskiej w Białymstoku: T. 1: Język a tożsamość na pograniczu kultur (pp. 152-154). Katedra Kultury Białoruskiej.
• Golachowska, E. (1999). Nazwy zawodów w gwarach wschodniosłowiańskiej Białostocczyzny. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 35, 163-171.
• Golachowska, E. (1999). Teksty gwarowe jako materiał do składni języka mówionego. In H. Sędziak (Ed.), Polszczyzna regionalna III (ss 30-35). Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów.
• Golachowska, E. (1999). Teksty z Tarnorudy nad Zbruczem. In J. Riegier (Ed.), Studia nad polszczyzną kresową, t. IX (pp. 193-196). Semper.
• Golachowska, E. (2000). Słownictwo astronomiczne w gwarach północno-wschodniej Polski. Studia Russica, 18, 78-82.
• Golachowska, E. (2001). O słownictwie w „Białorusko-polskim słowniku frazeologicznym” A. Aksamitowa i M. Czurak. In H. Sędziak (Ed.), Polszczyzna Mazowsza i Podlasia. Frazeologia i składnia polszczyzny mówionej (pp. 193-196). Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów.
• Golachowska, E. (2001). Elementy białoruskiej gwary z terenu Grodzieńszczyzny w powieści Elizy Orzeszkowej „Dziurdziowie”. In K. Stępnik (Ed.), Twórczość Elizy Orzeszkowej (pp. 87-92). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Golachowska, E. (2005/2006). Szlachta ziemi drohickiej na Podlasiu a szlachta kowieńska – podobieństwa i różnice. Rocznik Wschodni, 11, 72-80.
• Golachowska, E. (2006). Leksyka związana z gospodarstwem domowym w okolicach Ciechanowca, Drohiczyna i Siemiatycz na Podlasiu: Na materiale polskim i wschodniosłowiańskim. In M. Kondratiuk & B. Siegień (Eds.), Polsko-białoruskie związki językowe, literackie, historyczne i kulturowe (pp. 231-240). Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Golachowska, E. (2006). Wybrane cechy fonetyczne mowy ludności wsi szlacheckich i chłopskich dawnej ziemi drohickiej na Podlasiu. Acta Albaruthenica-Rossica-Polonica, 7, 349–354.
• Golachowska, E. (2007). Formy grzecznościowe w mowie szlachty podlaskiej i grodzieńskiej. Zarys problematyki. Acta Baltico-Slavica, 2007(31), 83-92.
• Golachowska, E. (2008). Dosłowność i niedomówienia w mowie ludności wsi włościańskich, szlacheckich i dworskich okolic Ciechanowca: Obyczajowość i język. In A. Tyrpa & F. Czyżewski (Eds.), Tabu językowe i eufeminizacja w dialektach słowiańskich (pp. 13-18). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Golachowska, E. (2008). Język i tożsamość drobnej szlachty grodzieńskiej pod Sokółką. In E. Skorupska-Raczyńska & J. Rutkowska (Eds.), Dziedzictwo kulturowe regionu pogranicza (pp. 47-52). Wydawnictwo Państwowej Szkoły Zawodowej.
• Golachowska, E. (2008). Język drobnej szlachty na Podlasiu a jej tożsamość. In A. Engelking, E. Golachowska & A. Zielińska (Eds.), Rodzina – Tożsamość – Język: Metody badania przeszłości na pograniczu słowiańsko-bałtyckim (pp. 155-165). Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E. (2008). Recenzja książki Kojego Mority Przemiany socjolingwistyczne w polskich społecznościach ma Litwie (region trocki) i Białorusi (region iwieneicki). Acta Baltico-Slavica, 2008(32), 259-262.
• Golachowska, E. (2008). Współczesna dwujęzyczność mieszkańców Sokółszczyzny. In L. Suchomłynow (Ed.), Fenomen pogranicz kulturowych: Współczesne tendencje (pp. 116-121). Polskie towarzystwo kulturalno-oświatowe „Odrodzenie” w Berdiańsku.
• Golachowska, E. (2009). Język religii na pograniczy polsko-wschodniosłowiańskim. Postulaty badawcze. In W. Burszta, M. Dudziak, & R. Piotrowski (Eds.), Europa-Slavia-Germania: In poszukiwaniu tożsamości (pp.135-146). Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E. (2009). Zmiany języka w sferze religii na obszarze dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego: Aspekty socjolingwistyczne. In E. Skorupska-Raczyńska & J. Rutkowska (Eds.), Dziedzictwo kulturowe regionu pogranicza II(pp. 129-136). Wydawnictwo Państwowej Szkoły Zawodowej.
• Golachowska, E. (2010). Język modlitwy na współczesnej Grodzieńszczyźnie. In Z. Sawaniewska-Mochowa & J. Mędelska (Eds.), Językowe i kulturowe dziedzictwo Wielkiego Księstwa Litewskiego: Księga jubileuszowa na 1000-lecie Litwy (pp. 222-239). Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Golachowska, E. (2010), Socjolingwistyczne problemy opisu współczesnej polszczyzny na Grodzieńszczyźnie. In E. Skorupska-Raczyńska & J. Rutkowska (Eds.), Dziedzictwo kulturowe regionu pogranicza III (s. 59-66). Wydawnictwo Państwowej Szkoły Zawodowej.
• Golachowska, E. (2011). Język katechezy a tożsamość narodowa katolików na Grodzieńszczyźnie. In I. Masoit & H. Sokołowska (Eds.), Tożsamość na styku kultur 2 (pp. 228-236). Edukologija.
• Golachowska, E. (2011). Po polsku czy białorusku? Narodowościowe i językowe wybory młodego pokolenia katolików na Grodzieńszczyźnie. In E. Golachowska & A. Zielińska (Eds.), Wokół religii i jej języka (pp.105-112). Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E. (2012). Funkcjonowanie polszczyzny w środowisku młodzieży z rodzin katolickich na Białorusi. In J. Rieger (Ed.), Język polski dawnych kresów wschodnich (pp. 75-82). Semper.
• Golachowska, E. (2013). Język i identyfikacja narodowa katolików na wschodniej Białorusi. In E. Nowicka & M. Głuszkowski (Eds.), Słowiańskie wyspy językowe i kulturowe (pp. 43-54). Eikon.
• Golachowska, E. (2015). Antroponimia katolików w Świrze na północnozachodniej Białorusi w drugiej połowie XX wieku jako wynik kontaktów językowych i kulturowych. In A. Rudenka (Ed.), Iazykovoĭ kontakt. RIVSH.
• Golachowska, E. (2015). Między (rosyjskojęzycznym) miastem a (białoruskojęzyczną) wsią: Zmiany prestiżu i dystrybucji języków na Białorusi w drugiej połowie XX wieku: Szkic socjolingwistyczny. In K. Glinianowicz & K. Kotyńska (Eds.), Obce/swoje: Miasto i wieś w literaturze i kulturze ukraińskiej XX–XXI wieku (pp. 28-38). Wydawnictwo Scriptum.
• Golachowska, E. (2015). Współczesny Kościół katolicki na Białorusi wobec dziedzictwa prawosławia i polskiego katolicyzmu: Zagadnienia socjolingwistyczne. In D. Gil & M. Kuczyńska (Ed.), Słowiańska mozaika kultur wobec historii (nie)tolerancji i waśni religijnych (pp. 257-268). Wydawnictwo Scriptum.
• Golachowska, E. (2016). Katolicy na Białorusi: Tożsamość na styku kultur. In I. Masojć & H. Sokołowska (Eds.), Tożsamość na styku kultur = Tapatybė kultūrų sankirtoje: Zbiór studiów: T. 3 (pp. 262-274). Litewski Uniwersytet Edukologiczny.
• Golachowska, E. (2017). Simvolicheskaia tsennost’ i kommunikativnaia funktsiia belorusskogo i pol’skogo iazykov v Belarusi. In G. Neshchimenko (Ed.), Aktyal’nye ėtnoiazykovye i ėtnokul’turnye problemy sovremennosti (pp. 327-334). Institut Slavianovedeniia RAN.
• Golachowska, E. (2016). Shmatmoŭe sfery sakrum katalikoŭ u Belarusi. In V. Kurcova, N. Snihirova, M. Jankowiak, & M. Ostrówka (Eds.), Belaruska-pol’skiia kul’turna-moŭnyia ŭzaemadachynenni: Ad historii da suchasnastsi (pp. 89-105). Akademia Nauk Białorusi.
• Golachowska, E. (2017). Katoliki ŭ Belarusi: Pakalenchyia peremeny i ikh intėrprėtatsyi. In R. Kaleta (Ed.), Białoruś w dyskursie naukowym (pp. 61-76). Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
• Golachowska, E. (2017). Catholics in Belarus: The deconstruction of Polish identity? Sprawy Narodowościowe. Seria nowa, 2017(49), 1-13. https://doi.org/10.11649/sn.1156
• Golachowska, E. (2018). Katolickie słownictwo religijne we współczesnym języku białoruskim. Leksykografia i socjolingwistyka. In Z. Greń (Ed.), Z polskich studiów slawistycznych: Językoznawstwo (pp. 51-60). Wydawnictwo UAM.

Academic papers in cooperation:

• Golachowska, E., & Zielińska, A. (2008). Język drobnej szlachty w literaturze naukowej. In H. Sędziak & M. Frąckiewicz(Eds.), Polszczyzna Mazowsza i Podlasia: T. XII (pp. 51-64). Towarzystwo Naukowe im. Wagów.
• Engelking, A., Golachowska, E., & Zielińska, A. (2008). Tożsamość, język i pamięć w sytuacji pogranicza: Uwagi wprowadzające. In A. Engelking, E. Golachowska, & A. Zielińska (Eds.), Rodzina – Tożsamość – Język: Metody badania przeszłości na pograniczu słowiańsko-bałtyckim (pp. 7-24). Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E., & Zielińska, A. (2011). Wprowadzenie. In E. Golachowska & A. Zielińska (Eds.), Konstrukcje i destrukcje tożsamości: Wokół religii i jej języka (pp. 9-13). Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E., & Ostrówka, M. (2011). Bobrujszczyzna – Ojczyzna Floriana Czarnyszewicza wczoraj i dziś. Acta Baltico-Slavica, 2011(34), 237-263. https://doi.org/10.11649/abs.2011.017
• Golachowska, E., & Ostrówka, M. (2012). Polszczyzna na Mohylewszczyźnie – Przeszłość i stan obecny (Raport z badań terenowych). Acta Baltico-Slavica, 2012(36), 113-137. https://doi.org/10.11649/abs.2012.010
• Golachowska, E., & Zielińska, A. (2012). Wprowadzenie. In E. Golachowska & A. Zielińska (Eds.), Konstrukcje i destrukcje tożsamości: Tożsamość wobec wielojęzyczności (pp. 9-11). Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Golachowska, E. & Krasowska, H. (2012). Czy powstaje „nowa polszczyzna kresowa?” In M. Korytkowska, H. Popowska-Taborska, Z. Rudnik-Karwatowa, & J. Siatkowski (Eds.), Z polskich studiów slawistycznych: Seria 12: Językoznawstwo (pp. 53-59). Komitet Słowianoznawstwa PAN.
• Golachowska, E., & Pazio-Wlazłowska, D. (2015). Wprowadzenie. In E. Golachowska & D. Pazio-Wlazłowska (Eds.),Konstrukcje i destrukcje tożsamości IV: Wartości w świecie słowiańskim (pp. 5-6). Instytut Slawistyki PAN.