Dr hab. Joanna Nowak, prof. IS PAN

Historian

e-mail: joanna.nowak@ispan.edu.pl

ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9706-9271

Research interests

• Idea of nation and nationality;
• European idea in the Polish thought of the 19th century;
• The creators of Polish national thought;
• Ethnicity and nationalism;
• Research of the problems associated with the Great Emigration;
• Category of race in Polish Enlightenment and Romantic thought;
• Stereotypes and ethnic / national myths of the Romantic period.

Publications

Monographs:

• Nowak, J. (2008). Duchowe piętno społeczeństw: Złożoność i przeobrażenia polskiej refleksji nad narodem w XIX wieku. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J. (2008). Piastuni dziejów: Wizerunki narodów europejskich w polskiej refleksji romantycznej. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J. (2002). Władysław Zamoyski: O sprawę polską w Europie (1848-1868). Wydawnictwo Poznańskie.

Edited monographs/journal issues:

• Nowak, J., & Burszta, W. (Eds.). (2012). Polskie widzenie Europy: Historia i współczesność. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J., Owadowska, R., & Wrzesińska, K. (Eds.). (2007). Polska refleksja nad Europą: Wybór tekstów. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J., Burszta, W., & Jaskułowski, K. (Eds.). (2005). Naród – tożsamość – kultura: Między koniecznością a wyborem. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J., Bartkowiak, D., Burszta, W., & Wawruch, K. (Eds.). (2002). Polska refleksja nad narodem: Wybór tekstów. Wydawnictwo Poznańskie.

Articles:

• Nowak, J. (2019). Specyfika polskiej refleksji nad rasą i pojęciami pokrewnymi. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2019(51), 1812. https://doi.org/10.11649/sn.1812
• Nowak, J. (2018). Między słowiańskością a polskością. Ruch Literacki, 6(351), 731–734.
• Nowak, J. (2016). Cecylia Działyńska (1836–1899) – konserwatywna emancypantka. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej, 33, 111–135.
• Nowak, J. (2014). Od narodu historycznego do wspólnoty etnicznej: Przemiany w polskiej refleksji nad narodem po 1864 roku. Teksty Drugie, 2014(6), 369–390.
• Nowak, J. (2014). Władysław Jordan i jego działalność na Wschodzie w okresie powstania styczniowego. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej, 31, 159–182.
• Nowak, J. (2014). “Rozpoznać i zrozumieć siebie”: O świadomości narodowej w polskiej refleksji romantycznej. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2014(45), 26–41. https://doi.org/10.11649/sn.2014.022
• Nowak, J. (2012). O pojęciu godności narodowej w polskiej myśli romantycznej. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2012(40), 103–117.
• Nowak, J. (2010). Adam Gurowski i Henryk Rzewuski: Dwa oblicza zdrady narodowej w polskiej myśli romantycznej. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2010(37), 61–77.
• Nowak, J. (2008). Czy Rosja to prawdziwy naród? Romantyczne spory wokół interpretacji rosyjskiej idei narodowo-państwowej. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2008(33), 41–55.
• Nowak, J. (2007). Jedność w rozmaitości, czyli o romantycznych korzeniach koncepcji narodu Feliksa Konecznego. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2007(30), 75–94.
• Nowak, J. (2005). Idea narodowa Wincentego Lutosławskiego: Epigonizm czy rozwinięcie romantycznej wspólnoty narodów. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2005(26), 115–133.
• Nowak, J. (2003). Gente Ruthenus, natione Polonus: Rusini w refleksji Wielkiej Emigracji. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 2003(23), 43–62.
• Nowak, J. (2001). Władysław Zamoyski i John Pope Hennessy: Epizod z polsko-irlandzkich kontaktów w XIX stuleciu. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej, 25, 161–171.
• Nowak, J. (1993). The elitism of Polish 1831 emigrés. Polish Western Affairs, 34(2), 81–91.

Book chapters:

• Nowak, J. (2019). Wschodnia rasa, kultura i cywilizacja w relacji z podróży do Turcji Zenona Leonarda Fisza. In G. Czerwiński, A. Konopacki, A. Buras Marciniak, & E. Maksimowicz (Eds.), Muslim East in slavic literatures and cultures (pp. 299–312). Polskie Towarzystwo Historyczne.
• Nowak, J. (2017). Wizerunek Turcji europejskiej w relacjach polskich podróżników XIX wieku: Mity i rzeczywistość. In O. Weretiuk & M. Razbizo-Birek (Eds.), Inny w podróży: Literackie świadectwa podróży na przestrzeni wieków (pp. 141–152). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Nowak, J. (2017). Spotkanie starych pojęć z nowymi: Naród w refleksji autorów Upominku – książki zbiorowej na cześć Elizy Orzeszkowej. In M. Gloger (Ed.), Między pozytywizmem a nacjonalizmem: Przemiany kultury polskiej w latach 1886–1918 (pp. 61–79). Semper.
• Nowak, J. (2017). Józef Julian Sękowski (1800–1858): Kontrowersyjny badacz Wschodu muzułmańskiego na tle epoki. In G. Czerwiński & A. Konopacki (Ed.), Wschód muzułmański w ujęciu interdyscyplinarnym. Ludzie-teksty-historia (pp. 17–33). Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Nowak, J. (2016). Europejscy sympatycy powstania styczniowego w oglądzie Polaków. In M. Rudaś-Grodzka, E. Serafin, B. Smoleń, & A. Wróbel (Eds.), Rok 1863: Narodziny nowej Polski (pp. 69–92). Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J. (2012). Romantyczna idea Europy jako cywilizacji kultur narodowych, czyli u źródeł polskiego antyglobalizmu. In W. J. Burszta & J. Nowak (Eds.), Polskie widzenie Europy: Historia i współczesność (pp. 39–57). Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J. (2012). Stefan Buszczyński: Zapomniany wizjoner zjednoczonej Europy narodów. In W. J. Burszta & J. Nowak (Eds.), Polskie widzenie Europy: Historia i współczesność (pp. 77–91). Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J. (2009). Romantycy polscy o tożsamości. In W. Burszta, M. J. Dudziak, & R. Piotrowski (Eds.), Europa-Slavia-Germania: W poszukiwaniu tożsamości (pp. 13–31). Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J., & Wrzesińska, K. (2009). Zarys relacji polsko-niemieckich w obrębie Euroregionu “Pro Europa Viadrina”. In K. Szydłak (Ed.), Euroregion “Pro Europa Viadrina”: 15 lat współpracy na pograniczu polsko-niemieckim (pp. 73–90). Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu “Pro Europa Viadrina”.
• Nowak, J. (2008). Źródła do dziejów wojny krymskiej w Bibliotece Kórnickiej. In J. W. Borejsza & G. Bąbiak (Eds.), Polacy i ziemie polskie w dobie wojny krymskiej (pp. 214–232). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
• Nowak, J. (2005). Naród i narodowość w polskiej myśli romantycznej. In J. Nowak, W. J. Burszta, & K. Jaskułowski (Eds.), Naród – tożsamość – kultura: Między koniecznością a wyborem (pp. 201–225). Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J. (2005). Jan Rymarkiewicz: Nieznany teoretyk narodowości. In J. Nowak, W. J. Burszta, & K. Jaskułowski (Eds.), Naród – tożsamość – kultura: Między koniecznością a wyborem (pp. 235–253). Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
• Nowak, J. (2002). Epizod turecki w biografii księdza Stanisława Emeryka Podolskiego. In A. Judycka & Z. A. Judycki (Eds.), Materiały VII Międzynarodowego Sympozjum Biografistyki Polonijnej, Rzym 17-18 października 2002 (pp. 232–235). Oficyna Wydawnicza Kucharski.
• Nowak, J. (2001). Polak w służbie czterech państw: Władysław Zamoyski: patriota czy najemnik obcych armii? In A. Judycka & Z. A. Judycki (Eds.), Materiały VI Międzynarodowego Sympozjum Biografistyki Polonijnej, Mons (Shape) 28–29 września 2001 (pp. 342–349). Oficyna Wydawnicza Kucharski.
• Nowak, J., & Wrzesińska, K. (2000). Polsko-niemiecka przeszłość historyczna w obrębie Euroregionu “Pro Europa Viadrina”. In W. J. Burszta (Ed.), Euroregion “Pro Europa Viadrina” pomostem do zjednoczonej Europy: Analizy i rozpoznania. Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu “Pro Europa Viadrina”.
• Nowak, J. (2000). Kontrowersje wokół Franciszka H. Duchińskiego, zapomnianego polskiego historyka i etnografa. In A. Judycka & B. Klimaszewski (Red.), Materiały V Sympozjum Biografistyki Polonijnej: Kraków, 22–23 września 2000 (pp. 115–123). Wydawnictwo Czelej.

Encyclopedia and Dictionaries:

• Nowak, J. (2001). [Hasła osobowe]. In K. Dopierała & H. Fokciński (Eds.), Polonia włoska: Słownik Polaków i instytucji polskich we Włoszech. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Nowak, J. (2003-2005). [Hasła osobowe i instytucji]. In K. Dopierała (Ed.), Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.