Dr Katarzyna Taczyńska - Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk

Literaturoznawczyni, bałkanistka, judaistka i slawistka

e-mail: katarzyna.taczynska@ispan.edu.pl

ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8540-4132

Academia.edu: https://pan-pl.academia.edu/KatarzynaTaczy%C5%84ska

Zainteresowania naukowe

Literatura i sztuka tworzone przez Żydówki na Bałkanach, kultura współczesna w kontekście pamięci w Europie Wschodniej i Południowej, problematyka trudnego dziedzictwa, studia nad Holokaustem.

(Fot. Natalia Dobryszycka)

Członkostwo w gremiach naukowych

wiceprzewodnicząca Polskiej Komisji Bałkanistyki Historycznej i Kulturoznawczej afiliowanej przy AIESEE;
członkini Association for Slavic, East European, and Eurasian Studies;
członkini redakcji czasopisma „Slavia Meridionalis”;
członkini redakcji czasopisma „Colloquia Humanistica”;
członkini Komisji Bałkanistyki przy Oddziale Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu;
członkini Association of Women in Slavic Studies.

Nagrody i odznaczenia

Indywidualna nagroda naukowa II stopnia JM Rektora UAM (2017);
Wyróżnienie w III edycji Konkursu im. Inki Brodzkiej-Wald na najlepszą pracę doktorską dotyczącą współczesności z dziedziny humanistyki obronioną w 2014 r.

Udział w projektach naukowych afiliowanych w IS PAN

2023-2026, kierowniczka projektu „Jewish, Balkan, Female: The Literature of Balkan Jewish Women as a Minority Experience” (Opus, Nr 2022/47/B/HS2/00584, Narodowe Centrum Nauki).

Udział w innych projektach:

2022-2024, wykonawczyni w projekcie naukowym „When Nationalism Fails. A Comparative Study of Holocaust Museums in ex collaborationist countries” (University College Dublin, Gerda Henkel Foundation);
2022-2023, wykonawczyni w projekcie naukowym „The Dissonant Heritage: Witnesses, Bystanders and Observers in the Croatian Cultural Memory of WWII” (POB Heritage, Jagiellonian University);
2021-2024, badaczka i koordynatorka merytoryczna projektu „Unfinished Lives” (Fundacja Bente Kahan);
2021-2022, współautorka projektu edukacyjnego „Holocaust Emotion Cards” (Western Galilee College, EWE Foundation of Oldenburg, Brandenburgian Ministry of Science, Research and Culture);
2021-2022, wykonawczyni w projekcie naukowym „Memory Competitiveness in a Multicultural Society. The Case of Serbia” (POB Heritage at the Jagiellonian University);
2015-2018, kierowniczka projektu „The Memory of/about Violence. The Cultural History of Women in the Serbian and Croatian Historical and Literary Discourse in the Twentieth Century” (Fuga, Nr 2015/16/S/HS2/00092, Narodowe Centrum Nauki);
2012-2018, wykonawczyni w projekcie naukowym „POSTCOMER: the Laboratory for the Study of Collective Memory in Post-communist Europe” (Sonata, Nr 2011/03/D/HS2/06170, Narodowe Centrum Nauki). Prowadzone badania dotyczyły regionu byłej Jugosławii (zwłaszcza Serbii, Chorwacji i Słowenii) i Rumunii.

Publikacje

Monografie:

Taczyńska, K. (2016). Dowcip trwający dwa i pół roku. Obraz Nagiej Wyspy w serbskim dyskursie literackim i historycznym końca XX i początku XXI wieku. Wydawnictwo DiG.

Redakcja naukowa (wybór):

Kolarić, A., Taczyńska, K. & Drzewiecka, E. (Red.). (2022). “Slavia Merionalis”, 22, numer tematyczny: Scholarship – Engagement – Activism, https://journals.ispan.edu.pl/index.php/sm/issue/view/144.
Twardowska, A. & Taczyńska, K. (Red.). (2020). “Colloquia Humanistica”, 9, numer tematyczny: Sephardim, Ashkenazim and Non-Jewish Peoples: Encounters Across Europe, https://journals.ispan.edu.pl/index.php/ch/issue/view/118.
Koch, M. & Taczyńska, K. (Red.). (2018). “Studia Judaica”, 1 (41), numer tematyczny: Balkan Female Jews and Cultural Representations of Memory, https://www.ejournals.eu/SJ/2018/Numer-1-41/.
2010–2016: współredaktorka serii Poznać Bałkany. Historia – Polityka – Kultura – Języki (na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu).

Artykuły naukowe (wybór):

Taczyńska, K. (2024). “Minsk, My Minsk, The Old Bolshevik.” Sore Kahan’s Poetry as a Mirror of the Transformation of Secular Jewish Culture in the Byelorussian Soviet Socialist Republic, „Aspasia” 18, https://doi.org/10.3167/asp.2024.180108
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2024). Reframing Difficult Heritage? The Holocaust Monuments in Croatia, „Heritage & Society”, 5 Apr. https://doi.org/10.1080/2159032X.2024.2332867
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2024). ‘ … everything creaks, because of water … ’: nature in the Jasenovac concentration camp, „Holocaust Studies”, 25 Mar. https://doi.org/10.1080/17504902.2024.2320529
Taczyńska, K. (2024). Competition of Memories? The Memory of the Łódź/Litzmannstadt Ghetto in Contemporary Museums in Łódź, „Eastern European Holocaust Studies”, February [online first]. https://doi.org/10.1515/eehs-2023-0026
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2023). Heritage Without Heirs: The German Legacy in Serbia. The Case of the Museum of Danube Swabians, „Acta Poloniae Historica”, 128. https://doi.org/10.12775/APH.2023.128.06
Taczyńska, K. (2023), (Un)spoken Histories: The Second World War and Yugoslav Jewish Women, “European Journal of Jewish Studies”, 17, 104–123. https://doi.org/10.1163/1872471x-bja10053
Taczyńska, K. (2023), Multilingual and multiple minorities. Who are the Balkan Jews?, “New Eastern Europe”. https://neweasterneurope.eu/2023/09/11/multilingual-and-multiple-minorities-who-are-the-balkan-jews/.
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2023). „Największa akcja ratowania dzieci w czasie drugiej wojny światowej”. Diana Budisavljević jako obiekt praktyk pamięciowych w byłej Jugosławii i w Serbii, “Teksty Drugie”, 4. DOI: 10.18318/td.2023.4.6.
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2023). A non-existent cemetery: The memory of Germans in today’s Belgrade. “Memory Studies” [online first]. DOI: 10.1177/17506980231170349.
Taczyńska, K. & Pałubicka, K. (2023). Holocaust Emotion Cards: Project Presentation. “Poznańskie Studia Slawistyczne”, 24. https://doi.org/10.14746/pss.2023.24.15.
Kolarić, A. & Taczyńska, K. (2022). Pedagogy of Care: Building a Teaching and Learning Community. “Slavia Merionalis”, 22. https://doi.org/10.11649/sm.2890.
Taczyńska, K. (2021). Bohaterowie pamięci w sztuce współczesnej na przykładzie wystawy Heroes We Love / Naši Heroji. W R. Halili & Ł. Gemziak (Red.), Pamiętając komunizm w postkomunistycznej Europie – pamięć historii i historia pamięci (ss. 53-73). Wydawnictwo UMK.
Taczyńska, K. & Stojčić, M. (2021). The culture of memory and remodification of the socialist heritage in contemporary Serbia. The perception of Goli otok and of the persecution of Vojvodina Germans after World War II. W R. Halili, G. Franzinetti & A.F. Kola (Red.), Studying the Memory of Communism. Genealogies, Social Practices and Communication (ss. 200-256). Wydawnictwo UMK.
Taczyńska, K. & Twardowska, A. (2021-2020). Płeć emigracji. Bałkańskie Żydówki jako mediatorki wiedzy, “Archiwum emigracji”, 28. https://doi.org/10.12775/AE.2020.009.
Taczyńska, K. (2020). Counterpointing of Memory: the Image of World War II in the Diaries by Lea Salcberger and Ervin Salcberger. W J. Sujecka (Red.), The Balkan Jews and the Minority Issue in South-Eastern Europe (ss. 259-272). DiG.
Taczyńska, K. (2019).“Run into Madness to Stay Sane”: Spirituality in the Autobiographical Texts of Female Prisoners of Goli otok Prison Camp, “Poznańskie Studia Slawistyczne”, 16, 267-279. https://doi.org/10.14746/pss.2019.16.16.
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2019), Memory in Action – Performative Practices in a Dispute about the Past: Serbia and Croatia at the Turn of the 20th and 21st Century, “Slavia Meridionalis”, 19. https://doi.org/10.11649/sm.1822.
Taczyńska, K. (2019). Obóz Goli otok jako miejsce i przedmiot działań komemoratywnych. W M. Bogusławska, A. Kobylińska & S. Siedlecka (Red.), Zmiana ram. Instytucje po 1989 roku w Europie Środkowej i na Bałkanach (ss. 225-243). Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej UW, Libron.
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2019). Ślady (nie)pamięci o Porajmosie. Kulturowa mapa romskiego holokaustu w Serbii i Chorwacji, “Teksty Drugie”, 2, 317-336. DOI: 10.18318/td.2019.2.23.
Taczyńska, K. (2019). Osakaćena autobiografija – smrt u stvaralaštvu Milke Žicine, “Slavica Wratislaviensia: Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich: Śmierć” 2019, CLXVIII, 543-552. https://doi.org/10.19195/0137-1150.168.46.
Taczyńska, K. (2018). Okviri sećanja. Na primeru ličnih dokumenata Milojke Mezorane i Zlate Filipović. W M. Giger, H. Kosáková & M. Příhoda (Red.), Proměny kulturní paměti ve slovanském areálu, red. (ss. 23-36). Filozofická fakulta Univerzity Karlovy.
Czarnecka, B. & Taczyńska, K. (2018). „Lalka z łóżka 21” Đorđa Lebovicia, czyli trauma wojny i opresja wolności, “Teksty Drugie”, 5, 45-64. DOI: 10.18318/td.2018.5.3.
Taczyńska, K. (2018). A Border Biography: the Image of the Past in Eva Nahir Panić’s Memories on the Example of Dane Ilić’s Eva, “Studia Judaica”, 1 (41), 77-95. doi:10.4467/24500100STJ.18.005.9175.
Taczyńska, K. (2018). A dokąd teraz? Problematyka obozowa w perspektywie jugosłowiańskiej. Przypadek Elviry Kohn, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, 47, 135-158. https://doi.org/10.18778/1505-9057.47.10.
Taczyńska, K. (2017). “A Scattered Mosaic of Records and Reminiscences”: Ženi Lebl’s War Odyssey in Her Personal Writings. W U. Markowska-Manista & J. Pilarska (red.), An Introspective Approach to Women’s Intercultural Fieldwork (ss. 68–102). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Giergiel, S. & Taczyńska, K. (2017). When Night Passes and When Day Breaks – Between the Past and the Present. Borderlines of Holocaust in Filip David’s Works, “Colloquia Humanistica” , 6, 75–96. https://doi.org/10.11649/ch.2017.007.
Taczyńska, K. (2017). Obóz „Goli otok” w relacji międzypokoleniowej. Przypadek filmu Goli Tihej K. Gudac, “Politeja”, 47, 145–157. DOI 10.12797/Politeja.14.2017.47.11.
Taczyńska, K. (2017). Pamięć matki – pamięć o matce. O Dzienniku pewnej Judyty Ženi Lebl, “Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia”, 6, 217–231. DOI: 10.19195/2353-8546.6.17.
Taczyńska, K. (2016). Obóz Goli otok w twórczości i działalności Dragoslava Mihailovicia. W A. Jagiełło-Szostak (Red.), Republika Serbii. Aspekty polityki wewnętrznej i międzynarodowej (ss. 111–128). Oficyna Wydawnicza Atut.
Taczyńska, K. (2016). „Językiem bez głowy” – teatralny wymiar powieści Ucho, gardło, nóż Vedrany Rudan. W K. Taczyńska & A. Twardowska (Red.), Poznać Bałkany VI. Historia – Polityka – Kultura – Języki (ss. 205–219). Interdyscyplinarne Koło Naukowe Doktorantów UMK.
Taczyńska, K. (2015). У потрази за стратегијама преживљавања – логорска проза Милке Жицине, “Књиженство”, 5, http://www.knjizenstvo.rs/magazine.php?text=158.
Taczyńska, K. (2014). Odzyskać przeszłość – obóz Goli otok w relacjach kobiet. Przypadek Milki Žiciny, “Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia”, 2, 267–279.
Taczyńska, K. (2014). Дискурс о логору Голи оток – женска перспектива, “Књиженство”, 4, http://www.knjizenstvo.rs/magazine.php?text=130.

Tłumaczenia:

Panyushkin, V. (Oprac.) (2023). Cela #18 (K. Taczyńska, W. Tworek, Tłum.). Wydawnictwo byProsvet.
Sajko, I. (2019). Europa (Monolog dla Matki Courage i jej dzieci) (K. Taczyńska, Tłum.). W A. Kodrić, J. Molas, P. Pająk (Red.), Pokolenie przerwanej młodości. Antologia współczesnego dramatu chorwackiego. Disput.
Klepica, V. (2019). Białe cynaderki (K. Taczyńska, Tłum.). W G. Abrasowicz, L. Małczak (Red.), (Nie tylko) Fragmenty. Wybór nowych dramatów chorwackich, t. 2 (ss. 247-279). Wydawnictwo UŚ.
Kaštelan, L. (2019), Dwie i dwadzieścia (M. Koch, K. Taczyńska, Tłum). W G. Abrasowicz, L. Małczak (Red.), (Nie tylko) Fragmenty. Wybór nowych dramatów chorwackich, t. 1 (ss. 45-99). Wydawnictwo UŚ.
Pantelić, I. (2018). Międzynarodowa Demokratyczna Federacja Kobiet: jugosłowiańskie i polskie doświadczenie lat 1945–1949 (K. Taczyńska, Tłum.). W M. Pavlović, P. Wawryszuk, A. Zaćmiński (Red.), Polska i Jugosławia w XX wieku. Polityka – społeczeństwo – kultura. Wydawnictwo UKW w Bydgoszczy.
Arsenijević, D. (2017), Odrodzić płeć kości: polityka pamięci w Bośni i Hercegowinie (M. Koch, K. Taczyńska, Tłum.), “Teksty Drugie”, 2, 301–317. DOI: 10.18318/td.2017.2.17

Recenzje/Sprawozdania (wybór):

Taczyńska, K. (2024). “The Chance of a Lifetime.” Interview with Professor Barbara Kirshenblatt-Gimblett on the 10th Anniversary of the Grand Opening of POLIN Museum of the History of Polish Jews, „Eastern European Holocaust Studies”, 5 Sept. https://doi.org/10.1515/eehs-2024-0040
Taczyńska, K. (2023). The 80th Anniversary of the Warsaw Ghetto Uprising: An Attempt at a Summary, “Eastern European Holocaust Studies.” https://doi.org/10.1515/eehs-2023-0023
Taczyńska, K. (2021). Polski krajobraz (nie)pamięci o Zagładzie, „Tłomackie 3/5”, 0, 39-40.
Taczyńska, K. (2020). U potrazi za osetljivim pripovedačem, „Život”, 1-2, 72-73.
Taczyńska, K. (2020). The Feminine Sphere of Yiddish Heritage: Review of the book: Joanna Lisek (2018), Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.). Sejny: Wydawnictwo Pogranicze, “Colloquia Humanistica.” https://doi.org/10.11649/ch.2020.016.
Taczyńska, K. (2019). Literackie ślady ludobójstwa (Arkadiusz Morawiec, Literatura polska wobec ludobójstwa, Łódź 2018), “Porównania”, 1 (24), 303-310.
Taczyńska, K. (2019). Suptilnost stvari i reči (Marcin Wicha, Rzeczy, których nie wyrzuciłem, Kraków 2017), “Život”, 1-2, 74-75.
Taczyńska, K. (2018). Review of the book: Luka Boršić, Ivana Skuhala Karasman, Naše žene. Leksikon znamenitih žena Hrvatske od X. do XX. stoljeća (Zagreb, 2016), “Studia Judaica”, 1 (41), 203-207.
Taczyńska, K. (2018). Review of the book: Maria Kobielska, Polska kultura pamięci w XXI wieku: dominanty, “Teksty Drugie”, 3, 157-164.