Dr hab. Lucyna Agnieszka Jankowiak, prof. IS PAN

Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, historyk języka polskiego

e-mail: lucyna.jankowiak@ispan.edu.pl

ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1045-9539

Zainteresowania naukowe

Historia języka polskiego, zwłaszcza słownictwa (geneza zasobu leksykalnego polszczyzny; słownictwo Stefana Falimirza, Bartłomieja z Bydgoszczy, Andrzeja Calagiusa, Stefana Żeromskiego); początki kształtowania się stylu naukowego oraz terminologii naukowej, zwłaszcza medycznej; historia polskiej terminologii medycznej.

Członkostwo w gremiach naukowych

• Polskie Towarzystwo Językoznawcze
• Stowarzyszenie im. Stefana Żeromskiego
• Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego

Udział w projektach naukowych afiliowanych w IS PAN

Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska, grant NPRH 11H 12027881 (2012-2018) wykonawca projektu, od 2014 – kierownik projektu.

Publikacje

Książki:

• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (1997). Prasłowiańskie dziedzictwo leksykalne we współczesnej polszczyźnie ogólnej (na pod­sta­wie „Słow­ni­ka prasłowiańskiego” t. 1-7). Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2005). Słownictwo medyczne Ste­fana Falimirza. t. 1: Początki polskiej renesansowej terminologii medycznej. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2006). Słownictwo medyczne Ste­fana Fa­li­mi­rza. t. 2 Słownik. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2015). Synonimia w polskiej terminologii medycznej drugiej połowy XIX wieku (na podstawie Słownika terminologii lekarskiej polskiej z 1881 roku). Warszawa: Instytut Slawistyki PAN.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka, Kędelska Elżbieta, Łuczak Arleta (2019). Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska, t. VI (Strach-Żyzny). Warszawa.

Wybrane artykuły

• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (1998). Klasyfikacja znaczeniowa derywatów od wyrazów prasłowiań­skich we współczesnej polszczyźnie ogólnej. Poznańskie Studia Poloni­stycz­ne. Seria Językoznawcza, 5(25), 7–34.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (1998). Prasłowiańska rodzina wyrazowa od rdzenia *běl- i jej dalsze dzieje w języku polskim. W Mirosława Białoskórska (Red.), Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. IV. Materiały VI Kolokwium Językoznawczego Gniezno, 26–28 września 1996 (ss. 29–44). Szczecin: Wydaw. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (1999). Derywaty od wyrazów prasłowiańskich w leksyce wspólnoodmianowej współczesnej polszczyzny. W Mirosława Białoskórska (Red.), Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. V. Materiały VII Kolok­wium Językoznawczego Gorzów Wiel­kopolski, 16–18 czerwca 1997 r. (ss. 57–74). Szczecin: Wydaw. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (1999). Derywaty od wyrazów prasłowiańskich z 7 tomów „Słow­ni­ka prasłowiańskiego” w świetle statystyki. W Zdzisława Krążyńska oraz Zbigniew Zagórski (Red.), Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. V (ss. 33–47). Poznań: Wydaw. Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (1999). Dziedzictwo prasłowiańskie w polskiej leksyce specjalnej (na materia­le Słownika języka polskiego pod red. M. Szymczaka). W Maria Borejszo oraz Stanisław Mikołajczak (Red.), Silva rerum. Księga poświęcona Profesorowi Markowi Kornaszewskiemu w 70. rocznicę urodzin (ss. 227–242). Poznań: WiS.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (1999). Prasłowiańskie dziedzictwo leksykalne we współczesnej poezji polskiej (w świetle Słownika prasłowiańskiego t.1–7). W Maria Borejszo oraz Zenon Sobierajski (Red.), Viro Doctissimo Optime Me­rito. Prace ofiarowane Profesorowi Zenonowi Sobierajskiemu w 80. rocz­ni­cę urodzin (ss. 185–203). Poznań: WiS.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2000). Terminologia medyczna w dziele Stefana Falimirza na tle polszczyzny XVI wieku. Próba rekonesansu. Slavia Occi­den­talis, 57, 37–50.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2001). Semantyka prasłowiańska a współczesna częstych leksemów rzeczownikowych polszczyzny. Poznańskie Studia Poloni­stycz­ne. Seria Językoznawcza, 8(28), 7–19.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2001). Nazwy chorób w polszczyźnie XVI wieku (Próba charakterystyki). Slavia Occidentalis, 58, 9–18.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2005). Szesnastowieczne słownictwo medyczne na przykładzie zielnika Stefana Falimirza O ziołach i mocy ich z 1534 roku. W Jolanta Migdał (Red.), Ad perpetuam rei memoriam. Profesorowi Wojciechowi Ryszardowi Rzepce z okazji 65. urodzin (ss. 151–158). Poznań: Wydaw. „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2008). Zapożyczenia ter­mi­no­logiczne z zielnika Stefana Falimirza (1534 r.) we współczesnej polszczyź­nie. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 43, 35–49.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2009). Zielnik Stefana Falimirza a słownik Bartłomieja z Bydgoszczy z 1544 roku. Studia z Fi­lo­logii Polskiej i Słowiańskiej, 44, 85–88.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2009). Z dziejów terminologii medycznej. Słownictwo medyczne wieku XVI wobec XVII w. oraz  pierwszej po­ło­wy XVIII w. Studia z Fi­lo­logii Polskiej i Słowiańskiej, 44, 61–83.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2010). Zielnik Stefana Falimirza a słownik Jana Mączyńskiego. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 16(36), 83–87.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2010). Zapożyczenia w XVI-wiecznym słownictwie medycznym i ich dzisiejsze losy (na materiale zielnika Stefana Falimirza). Linguistica Copernicana, 2(4), 201–213.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2007). Recenzja: Felicja Wysocka, Polska terminologia lekarska do roku 1838. Tom III Anatomia. Nazwy dwuwyrazowe. Wydawnictwo Lexis, Kraków 2007, 147s Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 45, 193–197.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2010). Zielnik Stefana Falimirza z 1534 roku a słownik Calepina z 1588 roku. Studia Językoznaw­cze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 9, 81–85.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2010). Szesnastowieczne zapożyczenia nieter­mi­no­logiczne z zielnika Stefana Falimirza (1534 r.) we współczesnej polszczyź­nie. Slavia Occidentalis, 67, 31–46.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2010). Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy z 1544 roku wobec leksyki XVI wieku. Uwagi po lekturze „Słownika polszczyzny XVI wieku”. W Elżbieta Sko­rup­ska-Raczyńska oraz Joanna Rutkowska (Red.), Między dawnymi a nowymi słowy (ss. 33–45). Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2011). Polskie słownictwo medyczne w drugiej połowie XIX wieku oraz na przełomie XIX i XX wieku. Studia Językoznaw­cze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 10, 97–109.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2011). Synonimia w polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku. Rekonesans. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 46, 17–41.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2011). Recenzja: Jerzy Reymond, Powstanie i rozwój polskiej terminologii anatomicznej. Analiza pol­sko­­ję­zycz­nych podręczników i słowników anatomicznych, Radom 2009, Wydawca: Radomskie To­wa­rzystwo Naukowe, 335s. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 46, 233–262.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2012). Synonimia w świetle Słownika synonimów polskich A.S. Krasińskiego z 1885 roku. Studia Językoznaw­cze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 11, 81–91.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka, oraz Kędelska, Elżbieta. (2012). Zapomniany Słownik synonimów polskich A.S. Krasiń­skie­go i jego poprzednicy. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 47, 39–67.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2013). O potrzebie wydzielania kwalifikatorów etymologicznych. W Jolanta Migdał oraz Agnieszka Piotrowska-Wo­ja­czyk (Red.), Cum reverentia, gratia, amicitia… Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi (t. 1, ss. 609–613). Poznań: Wydawnictwo Rys.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2013). Z historii kwalifikatorów w polskiej leksykografii. Kwalifikatory w Słowniku synonimów polskich Adama Stanisława Krasińskiego z 1885 roku. Studia Językoznaw­cze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 12, 55–72.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2014). Udział medycznych terminów zapożyczonych w XIX-wiecznych synonimach głównych (na materiale nazw chorób ze Słownika terminologii lekarskiej polskiej). Linguistica Copernicana, 2014(11), 159–167.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2015). Kobieta w XVI-wiecznych słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy (1532 i 1544). W Leonarda Mariak oraz Joanna Rychter (Red.), Współczesny i dawny obraz kobiety w języku i literaturze (ss. 71–86). Szczecin: Volumina.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2015). Koncepcja idealnego terminu w świetle Słownika terminologii lekarskiej polskiej z 1881 roku. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 22(1), 81–89.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2015). Funkcja słownictwa medycznego w twórczości Stefana Żeromskiego (uwagi wstępne). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 22(2), 37–53.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2015). Budowa synonimów głównych w polskiej terminologii medycznej drugiej połowy XIX wieku. Studia Językoznaw­cze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 14, 367–390.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2016). Czy to była apopleksja? W Anita Karwowska (Red.), Udar. Poradnik dla pacjentów i ich bliskich (ss. 80–81). Warszawa: Wydawnictwo Agora.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2016). Osobliwe nazwy mężczyzn w słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy. W Leonarda Mariak oraz Joanna Rychter (Red.), Współczesny i dawny obraz mężczyzny w języku (ss. 67–74). Szczecin: Volumina.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2016). Słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy jako źródło rzadkiej terminologii XVI wieku. W Małgorzata Gębka-Wolak, Joanna Kamper-Warejko oraz Iwona Kaproń-Charzyń­ska (Red.), System – tekst – człowiek. Studia nad dawnymi i współczesnymi językami słowiańskimi (ss. 63–79). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2016). Kilka uwag o polskiej terminologii chemicznej drugiej połowy XIX wieku. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 23(2), 53–68.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2017). Nazwy dzieci w Dykcjonarzu Michała Amszejewicza (1859). W Leonarda Mariak oraz Joanna Rychter (Red.), Współczesny i dawny obraz dziecka w języku (ss. 31–41). Szczecin: Volumina.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2017). Kronika materialnej sytuacji młodego Żeromskiego. Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego, 7, 37–66.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2017). Słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy (1532 i 1544). Stan badań i perspektywy badawcze.Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 24(1), 13–26.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2017). Przypomnienie słowników Bartłomieja z Bydgoszczy z lat 1532 i 1544. Studia Językoznaw­cze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 16, 107–133.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2017). Leksem apopleksja w historii polszczyzny. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 52, 1–28. DOI: 10.11645/sfps.2017.001.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2018). Stowarzyszenie im. Stefana Żeromskiego na Facebooku. Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Że­rom­skiego, 8, 69–73.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2018). Odchodzenie synonimii z terminologii – na przykładzie polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku. Linguistica Copernicana, 15, 227–243.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2018). Hasło „LUTER” słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy z 1532 i 1544 roku. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 25 (45), 2, 61–76.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2019). Trwałość synonimii w polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 54, 1–23.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2020). Z warsztatu leksykograficznego Bartłomieja z Bydgoszczy. Powtórzenia haseł. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 55, 1–27.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2020). O kryteriach wyodrębniania terminów z XVI-wiecz­nych tekstów. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 27 (2), 33–52.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2021). O nazwach padaczki w polszczyźnie XIX wieku. Poradnik Językowy 8, 84–101.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2021). Leksykografia Andrzeja Calagiusa. Uwagi wstępne. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 28 (2), 43–73.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2022). Udział regionów w tworzeniu polskiej terminologii medycznej drugiej połowy XIX wieku. Język Polski 1, 93–107.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2022). „Słownik terminologii lekarskiej polskiej” z 1881 roku jako przedmiot badań historyka języka polskiego. Studia Historiae Scientiarum 21, 181–216.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2023). O zawartości „Słowniczka wyrazów weterynarskich” z 1876 roku. Język Polski 1, 112–128.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2023). Ocena polisemii terminologicznej w świetle rozwoju nauk. Filologia Polska. Ro­cz­­niki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego 9, 177–189.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2023). Polish Anthropological Terminology in „Słownik terminologii lekarskiej polskiej” from 1881. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 30 (2), 45–60.
• Jankowiak, Lucyna Agnieszka. (2023). „Słowniczek wyrazów weterynarskich” wobec polskiej terminologii weterynaryjnej w „Słowniku terminologii lekarskiej polskiej”. Slavia Occidentalis  80/1, 55–65.