Joanna Nowak
Seria: Kultura na Pograniczach 19
Wydawca/Wydawcy: Instytut Slawistyki PAN
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 2025
Cena: 69.00 zł (cena netto: 65.71 zł)
Książka rekonstruuje proces wynajdywania rasy u zarania kształtowania się nauk o człowieku i namysłu nad jego zróżnicowaniem w polskiej refleksji teoretycznej i pozanaukowej od połowy XVIII w. do 1863 roku. Jednym z celów jest uzupełnienie luki w literaturze przedmiotu związanej z najwcześniejszym etapem rozważań o różnicy rasowej w narracjach polskich – silnie zakotwiczonych w przestrzeni prężnie rozwijającej się wczesnej antropologii na Zachodzie. Przedstawiciele historii naturalnej, ale i reprezentanci szeroko rozumianej humanistyki (historycy, językoznawcy, literaturoznawcy itp.) z rożnych ośrodków naukowych i intelektualnych u schyłku i po upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów konstruowali nowe wyobrażenia podziału świata ludzkiego na podstawie fizycznych i kulturowych odrębności między społecznościami. Obowiązujący model nauki sprowadzał się do porządkowania, klasyfikowania i budowania wartościujących hierarchii, a nieliczne głosy krytyczne, głownie spoza środowiska naukowego, nikły w dominującym przekazie. Spierano się o to, która z typologii rasowych dokładniej odwzorowuje rzeczywistość. Ówczesny stan wiedzy z zakresu nauk biologicznych nie wystarczył do obalenia teorii o istnieniu – wyodrębnionych na podstawie wrodzonych cech – odmian, z których miał się składać gatunek, a oświeceniowy dogmat o wspólnej naturze ludzkiej niezależnej od koloru skóry i różnic anatomicznych nie wstrzymał podziałów na rasy lepsze i gorsze.
Książka została przygotowana w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki nr 2016/21/B/HS3/03696, a jej publikacja sfinansowana z subwencji na utrzymanie i rozwój potencjału badawczego Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
Odnośnik do wersji elektronicznej: https://hdl.handle.net/20.500.12528/2008
ISBN: 978-83-66369-65-8, 978-83-66369-89-4
Format: C6
Liczba stron: 483
Rodzaj okładki: m