dr hab. Elżbieta Kędelska

Językoznawczyni, jej zainteresowania naukowe obejmowały językoznawstwo polskie i słowiańskie, w szczególności szesnastowieczną leksykografię łacińsko-polską i łacińsko-czeską. Jest autorką dwóch książek, stanowiących – jak dotąd – jedyną monografię na temat łacińsko-polskiej leksykografii XVI w.: Łacińsko-polskie słowniki drukowane pierwszej połowy XVI wieku i ich stosunek do źródeł czeskich (1986); Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku (1995). Współautorka sześciu tomów Słownika Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska (1999-2019), zredagowanego na podstawie dwóch łacińsko-polskich rękopisów Bartłomieja z Bydgoszczy z lat 1532 i 1544.

1949–2014

Lata zatrudnienia w IS PAN: 1973–2014

Wykształcenie

Studiowała polonistykę na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, które ukończyła z wyróżnieniem. W 1972 r. uzyskała stopień magistra filologii polskiej na podstawie pracy napisanej pod kierunkiem prof. Władysława Kuraszkiewicza pt. Czasowniki w „Merkuriuszu Polskim z 1661 r.” w ujęciu statystycznym. Stopień doktora nauk humanistycznych otrzymała w 1984 r. na podstawie rozprawy pt. Łacińsko-polskie słowniki drukowane pierwszej połowy XVI wieku i ich stosunek do źródeł czeskich. Praca ukazała się drukiem w 1986 r. Habilitowała się w 1996 roku na podstawie dorobku i książki Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku.

Działalność zawodowa i społeczna, funkcje, tytuły, stanowiska

W styczniu 1973 roku Elżbieta Kędelska rozpoczęła pracę w poznańskiej Pracowni Bohemistycznej Zakładu (od 1977 roku Instytutu) Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk z siedzibą w Warszawie. W latach 1996–2005 była kierowniczką poznańskiej Pracowni Języków Zachodniosłowiańskich (przemianowanej z Pracowni Bohemistycznej) IS PAN.  Po likwidacji Pracowni  w 2005 r. nadal nadzorowała prace nad Słownikiem Bartłomieja z Bydgoszczy. W 2010 roku objęła stanowisko profesora IS PAN, a w 2012 r., z chwilą przyznania grantu przez Narodowy Program Rozwoju Humanistyki (NPRH) na ukończenie Słownika Bartłomieja z Bydgoszczy, została jego kierownikiem aż do śmierci.

Członkostwo w gremiach naukowych

  • Członkini Rady Naukowej Instytutu Slawistyki PAN (1996–2014).
  • Członkini Komisji Slawistycznej Oddziału PAN w Poznaniu.

Nagrody i odznaczenia

  • Złoty Krzyż Zasługi (2004).
  • Medal Pamiątkowy Pięćdziesięciolecia Slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (2004).

Informacje bibliograficzne o życiorysie uczonego/uczonej

Łuczak, A.,  Śp. Profesor Elżbieta Kędelska (16.03.1949 – 10.11.2014). Slavia Occidentalis, 73(1) 2026, s. 238–242; https://doi.org/10.14746/SO.2016.73.25

Łuczak, A., Wspomnienie. Elżbieta Kędelska (16 marca 1949 – 10 listopada 2014) Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej t. 55/2020; https://doi.org/10.11649/sfps.2285

Łuczak, A,. Wykaz publikacji dr hab. Elżbiety Kędelskiej. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 55(2020); https://doi.org/10.11649/sfps.2390

Publikacje

1978

  1. Polska terminologia medyczna w słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 17(1978), s. 95–104.
  2. (z I. Kwilecką), Z prac nad nową edycją Słownika Bartłomieja z Bydgoszczy. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t.17(1978), s. 123–143.

1979

  1. Pierwsze wydanie słownika Mymera i jego stosunek do źródeł. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 18(1979), s. 81–92.

1981

  1. (rec.), Z. Cygal-Krupowa, Szesnastowieczne edycje Dictionarii Ioannis Murmellii variarum rerum…, cz. I. Ortografia, fonetyka, cechy dialektyczne, Warszawa–Kraków 1979, Język Polski, 61(1–2)(1981), s. 116–121.

1983

  1. Jeszcze o tzw. słowniku Murmeliusza. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 21(1983), 23–40.

1986

  1. Łacińsko-polskie słowniki drukowane pierwszej połowy XVI wieku i ich stosunek do źródeł czeskich. Wrocław 1986.

1987

  1. Bartłomiej z Bydgoszczy a Lactifer Vodňanskiego. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 24(1987), s. 47–61.
  2. Pierwsze drukowane rozmówki polsko-czeskie. Slavia Occidentalis, 44(1987), s. 19–27.

1988

  1. (rec.), W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984, Slavia Occidentalis, 45(1988), s. 147–151.

1989

  1. Pierwsze drukowane słowniki łacińsko-polskie jako źródła Bartłomieja z Bydgoszczy, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 25(1989), s. 31–45.

1990

  1. Leksykon Jana Mączyńskiego a łacińsko-czeski słownik Tomasza Reszla, Slavia Occidentalis, 46–47(1989–1990), s. 89–106.

1992

  1. Nomenklator Piotra Artomiusza z 1591 r., Slavia Occidentalis, t. 48–49(1991–1992), s. 93–106.
  2. Osobliwości leksykalne w słowniku Mikołaja Volckmara z 1596 r. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 30(1992), s. 49–58.

1993

  1. Ave Maria i hasła „maryjne” w słownikach polskich i czeskich XVI w. Slavia Occidentalis, t. 50(1993), s. 11–23.
  2. Bohemizmy i rutenizmy w słowniku Mikołaja Volckmara z 1596 r. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 31(1993), s. 133–146.
  3. Osobliwe zapisy wygłosowego -ř w Leksykonie z 1564 r. (na marginesie kwestii bohemizmów Jana Mączyńskiego). Slavia Occidentalis, 50(1993), 25–33.

1994

  1. (rec.), Szałek, J. Nečas, Czesko-polska homonimia. Słownik, Poznań 1993 Slavia Occidentalis, t. 51(1994), s. 137–139.
  2. (z A. Łuczak). Bibliografia prac Profesor Ireny Kwileckiej za lata 1953–1994. Slavia Occidentalis, 51(1994), 6–10.
  3. (z A. Łuczak, A.. Jubileusz 40-lecia pracy naukowej Profesor Ireny Kwileckiej. Slavia Occidentalis, t. 51(1994), s. 3–6.

1995

  1. Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku. Warszawa 1995. https://rcin.org.pl/dlibra/publication/18284/edition/7283/content
  2. (z I. Kwilecką), Profesor Mojżesz Altbauer jako badacz słowiańskich przekładów Biblii (Uwagi na marginesie książki The Five Biblical Scrolls in a Sixteenth-Century Jewish Translation into Belorussian /Vilnius Codex 262/ with Introduction and Notes by Moshé Altbauer, Jerusalem 1992). Slavia Occidentalis, t. 52(1995), s. 35–40.
  3. (z A. Łuczak), Bibliografia prac Profesor Barbary Szydłowskiej-Ceglowej za lata 1952–1995. Slavia Occidentalis, 52(1995), s. 12–16.

1996

  1. (rec.), T. Bešta, Základy polské mluvnice, Praha 1994. Slavia Occidentalis, t. 53(1996), s. 129–132.
  2. (z Skoczylas-Stawską), Morfologia i słownictwo Namów rozlicznych H. Polyconiusa wobec gwar wieluńskich, [w:] S. Mikołajczak, A. Sieradzki (red.), W przyjacielskim kręgu: Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Zagórskiemu w 70. rocznicę urodzin, Poznań 1996, s. 200–210.

1997

  1. (rec.), Siatkowski, Slawizmy w utworach śląskich Horsta Bienka, Warszawa 1995 Slavia Occidentalis, t. 54(1997), s. 142–144.
  2. Przydatność łacińsko-polskich wokabularzy do badań językoznawczych (zalety i ograniczenia), [w:] H. Popowska-Taborska (red.), Leksyka słowiańska na warsztacie językoznawcy, Warszawa 1997, s. 117–125.
  3. (rec.), T. Bešta, Základy polské mluvnice, Praha 1994. Opera Slavica, 7(4) (1997), s. 54–58. (Oryginalna praca opublikowana 1996).

1998

  1. Początki slawistyki XVI w. – Mithridates Gesnera i jego polskie źródło. Slavia Occidentalis, 55(1998), s. 49–68.
  2. (rec.), Dictionarius Ioannis Murmerllii variarum rerum; [Francisci Mymeri] Dictionarium trium linguarum, oprac. Gruszczyński, Biblioteka Tradycji Literackich, pod red. W. Waleckiego, nr 13 A i B, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 1997, Slavia Occidentalis, t. 55(1998), s. 169–172.
  3. (rec.), J. Siatkowski, Czesko-polskie kontakty językowe, Warszawa 1996. Slavia Occidentalis, t. 55(1998), 167–169.

1999

  1. Informacje o Słowianach w renesansowym słowniku Calepina – opracowanym przez Konrada Gesnera, [w:] J. Świdziński (red.), Język, literatura, kultura Słowian dawniej i dziś, Poznań 1999, 2, s. 63–69).
  2. Nowa edycja Słownika Bartłomieja z Bydgoszczy. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 35(1999), s. 41–53.
  3. (z I. Kwilecką, i A. Łuczak), Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska: 1. A–G, Warszawa 1999. https://hdl.handle.net/20.500.12528/1083

2001

  1. Nieznane edycje słowników: Mymera z 1530 r. i Murmeliusza z 1526 r., Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 37(2001), s. 61–79.

2003

  1. (rec.), Seria czterech książek z polskimi przekładami biblijnymi Tomasza ze Zbrudzewa w opracowaniu I. Kwileckiej [Recenzja książek: Perykopy wielkopostne w przekładzie Tomasza Łysego ze Zbrudzewa; Brulion przekładu pierwszych trzech ksiąg Biblii pióra Tomasza ze Zbrudzewa, czyli tzw. Mamotrept gnieźnieński; Apokalipsa św. Jana w przekładzie Tomasza ze Zbrudzewa; Brulion przekładu Biblii pióra Tomasza ze Zbrudzewa, II. Księgi: Liczb, Powtórzonego Prawa, Pieśni nad Pieśniami], Slavia Occidentalis, t. 60(2003), s. 141–144.
  2. (z I. Kwilecką, i A. Łuczak), Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska: Cz. 2. H–M, Warszawa 2003. https://hdl.handle.net/20.500.12528/1083

2004

  1. Dzieje poznańskiej Pracowni Języków Zachodniosłowiańskich, [w:] K. Handke (red.), 50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954-2004): Księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN, Warszawa 2004, s. 161–170.

2005

  1. Dzieje poznańskiej Pracowni Języków Zachodniosłowiańskich. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 40(2005), s. 175–184.
  2. Jubileusz pięćdziesięciolecia slawistyki w Polskiej Akademii Nauk: Od Zakładu Słowianoznawstwa do Instytutu Slawistyki PAN, Slavia Occidentalis, t. 62(2005), 191–193.
  3. (z I. Kwilecką i A. Łuczak), Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska: 3. N–Pleć. Warszawa 2005. https://hdl.handle.net/20.500.12528/1083

2009

  1. Nowo odkryta edycja dykcjonarza Franciszka Mymera z pierwszej połowy XVI wieku w zbiorach Biblioteki Narodowej. Roczniki Biblioteczne, 53(2009), 81–102.
  2. (z I. Kwilecką, A. Łuczak, Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska: 4. Plemię–Pytlowany. Warszawa 2009. https://hdl.handle.net/20.500.12528/1083

2012

  1. (z L. Jankowiak), Adama Stanisława Krasińskiego zapomniany Słownik synonimów polskich i jego poprzednicy. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 47(2012), s. 39–67. https://doi.org/10.11649/sfps.2012.002
  2. (z I. Kwilecką i A. Łuczak), Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska: 5. R–Stracenie, Warszawa 2012. https://hdl.handle.net/20.500.12528/1083

2019

  1. (z L. Jankowiak i A. Łuczak). Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy – wersja polsko-łacińska: 6. Strach–Żyzny. Warszawa 2019. https://hdl.handle.net/20.500.12528/1083

 

Opracowała: Małgorzata Ostrówka przy współpracy Arlety Łuczak

Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk

Korzystając z witryny wyrażasz zgodę na używanie tzw. ciasteczek (cookies), zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Polityka prywatności

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close