Prof. dr hab. Kwiryna Handke

Językoznawczyni – specjalistka w zakresie językoznawstwa polskiego i słowiańskiego oraz socjologii języka, varsavianistka. Interesowały ją regionalne i dialektalne odmiany języka, głównie dialekt kaszubski (autorka części map i tekstów Atlasu językowego kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich) oraz historyczna polszczyzna Pomorza i dawnych Kresów Wschodnich, ponadto polszczyzna historyczna i współczesna. Jest autorką znaczących prac z zakresu języka familijnego (Polski język familijny), języka pisarzy: I. Kraszewskiego (Archaizacja językowa w „Starej baśni” J. I. Kraszewskiego), E. Orzeszkowej (Prywatny język Elizy Orzeszkowej), S. Żeromskiego (Polszczyzna Stefana Żeromskiego) oraz nazewnictwa miejskiego (Polskie nazewnictwo miejskie), najliczniejsze prace z tego zakresu dotyczą nazw ulic Warszawy (Typy semantyczne i strukturalne nazw ulic Warszawy).

1932–2021

Lata zatrudnienia w IS PAN: 1959–2013

Wykształcenie

Studia wyższe odbyła w latach 1951–1955 na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, gdzie w uzyskała stopień magistra na podstawie pracy o archaizacji językowej Starej Baśni J.I. Kraszewskiego. Doktoryzowała się na podstawie pracy Typy semantyczne i strukturalne nazw ulic Warszawy (1967), stopień doktora habilitowanego otrzymała w 1976 roku na podstawie dorobku i książki Budowa morfologiczna i funkcje compositów polskich (z uwzględnieniem innych języków słowiańskich) Wrocław 1976; tytuł profesora zwyczajnego uzyskała w roku 1990.

Działalność zawodowa i społeczna, funkcje, tytuły, stanowiska

Członkini Rady Naukowej IS PAN (1975–1980).

W latach 1978–1980 sekretarz Rady Naukowej IS PAN.

Kierowniczka Pracowni Języków Lechickich i Łużyckich (1981–1990).

Przewodnicząca Rady Naukowej Instytutu Slawistyki PAN (2007–2010).

Członkini Komitetu Redakcyjnego „Studiów z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”; sekretarz „Studiów z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” (1978–1980).

Redaktorka naczelna „Studiów z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” (2000–2013).

Przewodnicząca Komitetu Redakcyjnego serii wydawniczej „Język na pograniczach” (1994–1999).

W latach 1990–1996 wicedyrektorka Instytutu Slawistyki PAN.

W latach 1996–1999 dyrektorka Instytutu Slawistyki PAN.

Prezes Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego (2010–2021 ).

Członkostwo w gremiach naukowych

• Członkini Polskiego Towarzystwa Językoznawczego (od 1965).
• Członkini Komitetu Słowianoznawstwa PAN (1990–1995).
• Towarzystwo Naukowe Warszawskie (członkini korespondent od 1993; członkini zwyczajna od 1994; członkini Prezydium Zarządu i zastępczyni sekretarza Generalnego w latach 1995–1997).
• Komisja Slawistyczna TNW (od 1997).
• Członkini i przewodnicząca Komisji Kultury Słowa TNW (od 1993).
• Członkini Komitetu Językoznawstwa PAN (1996–1998).
• Komisja Onomastyczna Komitetu Językoznawstwa PAN (od 1996).
• Komisja Kultury Języka Komitetu Językoznawstwa PAN (od 1996).
• Komitet Główny Olimpiady Literatury i Języka Polskiego (1979–1987; od 1985 wiceprzewodnicząca Komitetu).
• Stowarzyszenie Grodnian im. Elizy Orzeszkowej (od 1997).
• Komisja (obecnie: Zespół) Nazewnictwa Miejskiego Warszawy (od 1990); od 1995 przewodnicząca tego gremium.
• Członkini Rady Naukowej Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie.
• Twórczyni i długoletnia kierowniczka Slawistycznego Ośrodka Wydawniczego (SOW) przy Instytucie Slawistyki PAN.

Nagrody i odznaczenia

• Medal Komisji Edukacji Narodowej.
• Dyplom honorowy Varsavianów za „Słownik nazewnictwa Warszawy” 1998.
• Medal „Zasłużony dla Warszawy” 1999.
• Ryngraf Witosława – 2015.
• Złoty Krzyż Zasługi.
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 2004.
• Nagroda miasta stołecznego Warszawy – statuetka syrenki 2008.
• Dyplom honorowy Varsavianów za „Dzieje Warszawy nazwami pisane” 2011–2012.
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski 2014.
• Nagroda I stopnia Sekretarza Naukowego PAN za udział w publikacji zespołowej Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich.

Varia

https://ispan.waw.pl/default/rozmowa-z-prof-kwiryna-handke-zaproszenie-do-lektury/

http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,514313,Kwiryna-Handke-kondolencje.html

https://rynek-ksiazki.pl/aktualnosci/zmarla-prof-kwiryna-handke/

http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,514333,Kwiryna-Handke-kondolencje.html

Informacje bibliograficzne o życiorysie uczonego/uczonej

Taborska-Popowska, H. 1997. Sylwetka naukowa Profesor Kwiryny Handke, [w:] Kwiryna Handke Rozważania i analizy językoznawcze. Wybór prac z okazji 65. urodzin autorki, (ss. 5-11). Warszawa Instytut Slawistyki PAN (Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy).

Publikacje

1959

 

1. Archaizacja językowa w „Starej baśni” J. I Kraszewskiego, RKJ ŁTN t. 6 (1959), s. 145-161.

 

1960

 

2. (z E. Kamińską-Feleszko), Sprawozdanie z Konferencji Słowińskiej, JęzPol., 40 (1960), s. 149–150.

 

1961

 

3. O nazwie słowińskiej wsi Kluki, Zeszyty Problemowe Nauki Polskiej t. 22 (1961), s. 63–70.

 

1964

 

4. (z in. ), AJK, tom wstępny.
5. AJK, t. I, s. 41–53; 133–136, mapy 4–8; 48–49.
6. Uwagi o nazwach ulic Warszawy, „Stolica” 33 (871), 16 sierpnia 1964, s.11.

 

1965

 

7. AJK, t. II, s. 55–59; 109–115; 126–131; 157–168, mapy 60, 78–79, 84, 93–95.
8. Nazwy miejscowe typu Holendry, RKJ ŁTN t. 9, s. 57–68; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 369–379.

 

1966

 

9. AJK, t. III, s. 41–46, 142–149, 167–196, mapy 103, 134, 143–150.
10. Człon nowo- w polskich nazwach ulic i miejscowości, SFPS 6, s. 33–39; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 419–425.
11. Ulica, uliczka w języku polskim, JęzPol., t. 46 (1966), s. 110–112.
12. Z kaszubskich studiów leksykalnych: cerkwiszcze, gałka, kałęd, raczyć, SFPS, t. 6 (1966), s. 41–
13. (rec.) F. Hinze, Wörterbuch und Lautlehre der deutschen Lehnwörter im Pomoranischen (Kaschubischen), Berlin 1965. PorJęz., r. 1966, s. 174–

 

1967

 

14. AJK, t. IV, 34–41, s. 44–48, 109–112, 115–117, 147–150, 164–169, 174–176, 195–199, 207–212, mapy 151, 154, 169, 171, 179, 185, 187, 194, 198–199.
15. Odrębności leksykalne Krajny, SFPS 7 (1967), 141–155; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 321–335.
16. Z kaszubskich studiów leksykalnych: karcz i karsz, SFPS, t. 7 (1967), s. 127–129.

 

1968

 

17. AJK, t. V, s. 61–65, 78–87, 90–93, 97–104, 109–113, 120–124, 192–204, 230–235, mapy 208, 212–213, 215, 217–218, 220, 222, 237–238, 246.
18. Semantyczna klasyfikacja nazw ulic (rozważania metodologiczne), PSS, seria 3, s. 175–182.
19. (rec.) B. Sychta, Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, t. I, Wrocław 1967. RS 19 (1968), s. 118–120.

 

1969

 

20. AJK, t. VI, 44–47, 52–55, 72–75, 78–83, 88–94, 97–102, mapy 252, 254, 260, 262–263, 265–266, 268–269.
21. (z in.), AJK, Suplement do t. I – VI.
22. (z in.), Leksykalna problematyka obszaru objętego ankietą AJK, [w:] AJK, Suplement do t. I – VI, s. 7–36.
23. Północnokaszubskie zasięgi leksykalne, SFPS t. 8 (1969), s. 95–114.
24. (rec.) S. Reczek, Podręczny słownik dawnej polszczyzny, t. I – II, Wrocław 1968, PorJęz., r. 1969, s. 163–165.
25. (rec.) Z. Zagórski, Gwary Krajny, Poznań 1964; Z. Zagórski, Gwary północnej Wielkopolski, Poznań 1967; Z. Zagórski, Wewnętrzne tendencje rozwojowe gwar północnowielkopolskich, Poznań 1967; Z. Zagórski, Związki językowe północnej Wielkopolski i Krajny z kaszubszczyzną i językiem dolnołużyckim, Poznań 1964, PorJęz., r. 1969, s. 33–38.

 

1970

 

26. AJK, t. VII, s. 73–89, 105–111, 124–128, 158–161, 185–191, 214–218, mapy 311–314, 319, 323, 331, 339–340, 347.
27. Z problematyki kaszubskich zasięgów leksykalnych, SFPS t. 9 (1970), s. 109–123.
28. Z kaszubskich studiów leksykalnych: báłka, šabáłka, SFPS t. 9 (1970), s. 101–104.
29. Typy semantyczne i strukturalne nazw ulic Warszawy, Wrocław 1970, s. 182.

 

1971

 

30. AJK, t. VIII, s. 83–121, 125–129, mapy 360–365, 367, mapy syntetyczne 3–4.

 

1972

 

31. AJK, t. IX, s. 150–160, 174–187, mapy 429–430, 435-439.
32. Kaszubsko-słowińskie protetyczne v- przed nagłosowymi j- oraz i-, SFPS, t. 12 (1972), s. 95–99.
33. O dwóch wariantach sufiksu –ica, SFPS, t. 12 (1972), s. 109–114.
34. Proces oblikovanja uličnih imen, „Jazik in slovstvo”, 7 – 8, Ljubljana 1972/1973, s. 262–268.
35. (z H. Popowską-Taborską), Słowotwórcze zróżnicowanie kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, SFPS, t. 12 (1972), s. 97–107.
36. (z in.), Zastosowanie geografii lingwistycznej do badań słowotwórczych (na podstawie północno-zachodniopolskich faktów dialektalnych), Z polskich studiów slawistycznych, seria 4, Językoznawstwo, 1972, s. 89–100.

 

1973

 

37. AJK, t. X, s. 186–211, mapy 492–500, mapa syntetyczna 7, mapa uzupełniająca do map 495–496.
38. (z. W. Budziszewską i H. Popowską-Taborską), Projekt kartoteki faktów językowych służących jako materiał dowodowy dotyczący etnogenezy Słowian, Slavia Antiqua, t. 20 (1973), s. 43–46.
39. (z in.), Zastosowanie geografii lingwistycznej do badań słowotwórczych (na podstawie północno-zachodnio-polskich faktów dialektalnych), [w:] VII Międzynarodowy Kongres Slawistów w Warszawie 1973. Streszczenie referatów i komunikatów, Warszawa 1973, 218–220.

 

1974

 

40. AJK, t. XI, s. 47–67, mapy 501–508, mapy syntetyczne 1–2.
41. O niektórych leksykalnych paralelach kaszubsko-łużyckich, Slavia Orientalis, t. 31 (1974), s. 35–45.
42. Z kaszubskich studiów leksykalnych: drzeżdży, dřezńi, wej, SFPS, t. 13 (1974), s. 65–68.

 

1975

 

43. AJK, t. XII, s. 137–144, 168–173, 193–197, mapy 581–582, 591–592, 600 oraz (z J. Majową) – mapa syntetyczna 5.
44. O „sztucznych” formach słowotwórczych w słownikach, SFPS, t. 15 (1975), s. 153–157; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 109–114.
45. (rec.) K. Dejna, Dialekty polskie, Wrocław 1973, Rocznik Slawistyczny, t. 36 (1975), 1, s. 92–95.

 

1976

 

46. AJK, t. XIII, s. 180–197, mapy 628–634, mapy syntetyczne 1, 1A, 1B, 2, 2A, 2B, 2C, 3, 4.
47. Budowa morfologiczna i funkcje compositów polskich (z uwzględnieniem innych języków zachodniosłowiańskich), Wrocław 1976, s. 140.

 

1977

 

48. AJK, t. XIV, s. 43–70, mapy 651–657, mapy syntetyczne 1–6.
49. (z E. Rzetelską-Feleszko), Przewodnik po językoznawstwie polskim, Wrocław 1977, s. 474.
50. (omów.) K. Handke, Budowa morfologiczna i funkcje compositów polskich (z uwzględnieniem innych języków zachodniosłowiańskich), Wrocław 1976, Biuletyn Slawistyczny 2, s. 61–65 (w dziale: Tezy rozpraw habilitacyjnych).

 

1978

 

51. (z in.), AJK, t. XV, koncepcja i realizacja całości.
52. Podziały językowe obszaru AJK na tle podziałów pozajęzykowych, [w:] AJK, t. XV, s. 148–172, mapy 34–38.
53. (z. H. Popowską-Taborską), Fleksyjna problematyka obszaru objętego ankietą AJK, [w:] AJK, t. XV, s. 110–129, mapa 29.
54. (z H. Popowską-Taborską), Słowotwórcza problematyka obszaru objętego ankietą AJK, [w:] AJK, t. XV, s. 90–109, mapa 28.
55. (z H. Popowską-Taborską), Geografia lingwistyczna jako metoda badawcza, Z polskich studiów slawistycznych, seria 5, s. 41–47.
56. (z H. Popowską-Taborską), Linguistic Geography as a Research Method, [w:] Medjunarodni slavistički kongres. Knjiga referata, sažeci, t. I, Zagreb 1978, s. 312.
57. Wyniki dwóch różnych metod badawczych (na przykładzie analizy kaszubskich samogłosek nosowych), SFPS, t. 17 (1978), s. 63–74; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s.123–135.
58. (rec.) Nazwy miast Pomorza Gdańskiego. Praca zbiorowa pod red. H. Górnowicza i Z. Brockiego, Wrocław 1978, PorJęz., r. 1978, s. 463–466.
59. (rec.) Serbski rěčny atlas. Sorbischer Sprachatlas 11. Morphologie. Die grammatischen Kategorien. Die Paradigmatik des Substantiva, bearbeitet von H. Fasske, Bautzen 1975, RS 39 (1978), 1, 64–
60. (rec.) Zasady pisowni kaszubskiej, oprac. E. Breza i J. Treder, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Gdańsk 1976, Slavia Orientalis, t. 35 (1978), 144–146.
61. (omów.) K. Handke, E. Rzetelska-Feleszko, Przewodnik po językoznawstwie polskim, Wrocław 1977, Referativnyj Žurnal, 3, s. 17–20.

 

1979

 

62. Dawna i obecna południowa granica kaszubszczyzny w świetle najnowszych danych (na zakończenie edycji AJK), Slavia Orientalis, t. 36 (1979), s. 39–55; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 291–308.
63. Jeszcze jedna możliwość interpretacji pochodzenia nazwy Kołobrzeg, ZUGPJ 6, s. 59–63.
64. Pojęcie czasu w językoznawczych pracach diachronicznych i synchronicznych, JęzPol., t. 59 (1979), s. 291–293; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 45–47.
65. Prasłowiańskie wzory zachodniosłowiańskich compositów nominalnych, Zeitschrift für Slawistik 24, Berlin 1979, 1, s. 44–50.
66. Wewnętrzne podziały gwarowe Kaszub i sąsiednich terenów, [w:] Konferencja Pomorska (1978), Wrocław 1979, s. 111–123, mapy; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 309–319.
67. (rec.) U. Kęsikowa, Nazwy geograficzne Pomorza Gdańskiego z sufiksem -ov, Pomorskie monografie toponomastyczne 2, Gdańsk 1976, Slavia Orientalis, t. 36 (1979), s. 177–182.
68. (omów.) Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, tom wstępny, t. I – XV, oprac. przez zespół Instytutu Słowianoznawstwa PAN, pod kier. Z. Stiebera (t. wstępny, t. I – VI), pod kier. H. Popowskiej-Taborskiej (t. VII – XV). – Komunikaty Instytutu Bałtyckiego, Gdańsk 1979, 39, s. 181–184.
69. (omów.) Słownik gwar kaszubskich Bernarda Sychty, SFPS, t. 18 (1979), s. 281–289.
70. (omów.) Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich (całość publikacji). – Referativnyj Žurnal, 3, s. 203–207.
71. (omów.) A. Furdal, Językoznawstwo otwarte, Opole 1977, Referativnyj Žurnal 3, s. 35–37.
72. (omów.) A. Piotrowski, M. Ziółkowski, Zróżnicowanie językowe a struktura społeczna, Warszawa 1976, Referativnyj Žurnal, serija 6, Jazykoznanje 1, s. 73–76.
73. (omów.) B. Sychta, Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, t. I – VII, Wrocław 1967 – 1976, Referativnyj Žurnal, serija 6, Jazykoznanje 1, s. 184–187.

 

 

1980

 

74. Regularność i nieregularność faktów fonetycznych w związku z wyznaczaniem granic gwarowych, BPTJ 37, s. 81–87; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 277–283.
75. O nazwach ulic, „Jantarowe Szlaki”, Gdańsk 1980, 23, 3/177, s. 52–55.
76. (rec.) Z. Brocki, Michałki z kambuza. Historyjek z życia terminów i nazw morskich zbiorek piąty, Gdańsk 1978, PorJęz., r. 1980, s. 95–99.
77. (spraw.) Druga Konferencja Pomorska (Warszawa, 15-16 marca 1978 r.), SFPS, t. 19, 255–263.
78. (omów.) Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław 1978. Referativnyj Žurnal 2, s. 20–21.

 

1981

 

79. Charakterystyka Borów Tucholskich w świetle faktów językowych, Slavia Orientalis, t. 38 (1981), s. 37–51; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 337–352.
80. Nazwy ulic jako szczególny rodzaj nazw terenowych, Ziemia. Prace i Materiały Krajoznawcze 1978, Warszawa 1981, s. 239–246.
81. (rec.) Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski, oprac. zespołu pod red. Z. Sobierajskiego i J. Burszty, t. I, Wrocław 1979, JęzPol., t. 61 (1981), s. 94–101.
82. (omów.) Poznańska konferencja poświęcona etnogenezie Słowian, SFPS, t. 20 (1981), s. 261–272.

 

1982

 

83. La langue dans les textes de l’administration du duché de Varsovie, [w:] L’Epoque Napoléonienne et les Slaves, red. Kozak i H. Popowska-Taborska, Wrocław, 125–133.
84. Osiągnięcia polskiej dialektologii w latach 1918–1978, [w:] Język i językoznawstwo polskie w sześćdziesięcioleciu niepodległości (1918–1978), red. J. Rieger, M. Szymczak, Wrocław, s. 97–106.
85. O niektórych zbieżnościach kaszubsko-kociewskich, ZNUGJ 8 (1982), s. 195–199.
86. Stan badań i perspektywy polskiej slawistyki językoznawczej, Biuletyn Slawistyczny, 6 (1982), s. 5–12.
87. : H. Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego, Pomorskie monografie toponomastyczne 4, Gdańsk 1980. Slavia Orientalis, t. 39 (1982), s. 196-200.

 

1983

 

88. Oboczność b//v w gwarach kaszubskich i sąsiednich, [w:] Studia linguistica memoriae Zdislai Stieber dedicata, red. J. Zieniukowa, Wrocław 1983, 67–77.
89. Relacje między systemami dialektalnymi a systemem języka ogólnego/literackiego w konfrontatywnych badaniach języków słowiańskich (szkic metodologiczny), Z polskich studiów slawistycznych, seria 6, Warszawa 1983, s. 141–147; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 115–121.
90. Słownik toponimów miejskich (ogólne założenia projektu), Onomastica 27 (1983), s. 191–197; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 477–482.
91. (z H. Popowską-Taborską), Nekrolog: Zygmunt Brocki (6 stycznia 1922 – 11 maja 1982), SFPS, t. 21 (1983), s. 307–308.

 

1984

 

92. Compositum drapichrust, ABS t. 16, s. 137– 141.
93. (rec.) A. Bańkowski, Zmiany morfemiczne w toponimii polskiej, Wrocław 1982. Slavia Orientalis, t. 41 (1984), s. 139–142.
94. Wspomnienie: Bernard Sychta (21 III 1907 – 25 XI 1982), SFPS t. 22 (1984), s. 251– 257.

 

1985

 

95. Ślady mowy dawnej szlachty kaszubskiej jako czynnik wpływający na podziały gwarowe, [w:] Językowe zróżnicowanie terytorialne wobec wpływu czynników pozajęzykowych, red. J. Majowa, Wrocław 1985, s. 85– 156.

 

1986

 

96. (z J. Majową i J. Zieniukową), Studia z morfologii języków północno-zachodniosłowiańskich. Założenia badawcze i źródła, Wrocław 1986, s. 94.
97. Założenia badawcze porównawczych studiów morfologicznych (na materiale lechickim i łużyckim), [w:] Studia z morfologii języków północno-zachodniosłowiańskich, Wrocław 1986, s. 9– 20.
98. Polszczyzna regionalna – problematyka i stan badań, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. I, Wejherowo 1986, s. 7– 20; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, s. 205– 216.
99. Poglądy na polszczyznę regionalną w literaturze językoznawczej, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. I, Wejherowo 1986, 117-147.
100. Rola kobiet w przekształcaniu współczesnej polszczyzny kolokwialnej, RKJ ŁTN t. 32 (1986), s. 101–107.
101. Regionalizmy w korespondencji Elizy Orzeszkowej, [w:] Język i jego odmiany w aspekcie porównawczym, red. J. Majowa, Wrocław 1986, s. 105– 117; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 247– 257.
102. Dialektologia i inne nauki, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Linguistica 12 (1986), s. 37–
103. Czy makolągwa lęgnie się w maku?, JęzPol., t. 66 (1986), s. 200–204.
104. Red. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. 1, Wejherowo 1986, s. 165.

 

1987

 

105. Tropem etymologii zimorodka, [w:] Slawistyczne studia językoznawcze, red. M. Basaj, W. Boryś, H. Popowska-Taborska, Wrocław 1987, s. 115– 119.
106. O regionalizmie frekwencyjnym, Studia Polonistyczne 14/15, Poznań 1987, s. 71–76; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 241– 246.
107. O współpracy dialektologów z etnografami w Polsce, ABS, t. 18 (1987), s. 31–43; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 353–365.
108. Nazwy dróg a nazwy ulic w polskim systemie nazewniczym (część I), SFPS, t. 24 (1987), s. 13– 27; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 389– 404.

 

1988

 

109. Nazewnictwo miejskie w komunikacji językowej (zmiany i ograniczenia w zakresie fleksji), [w:] V Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna (Poznań 3 – 5. 09. 1985 r.). Księga referatów, red. Zierhoffer, Poznań, 139-145.
110. Nazwy dróg a nazwy ulic w polskim systemie nazewniczym (część II), SFPS t. 25 (1988), 5–16; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 405–417.
111. Zagadnienia językowe w Olimpiadzie Polonistycznej, [w:] Olimpiada Literatury i Języka Polskiego. Założenia – oceny – postulaty, Warszawa 1988, s. 95–102.
112. (omów.) Druga sesja naukowa poświęcona pamięci Profesora Zdzisława Stiebera, SFPS, t. 25 (1988), s. 279–287.

 

 

1989

113. Nazewnictwo miejskie (szkic teoretyczno-metodologiczny), [w:] Nazewnictwo miejskie, red. S. Urbańczyk, Warszawa-Poznań 1989, s. 7–34.
114. Styl kobiecy we współczesnej polszczyźnie kolokwialnej, SFPS, t. 26 (1989), s. 5–24; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 499–518.
115. Perspektywa paraleli, czyli sposób badania zjawisk językowych, [w:] Paralele w rozwoju słownictwa i semantyki języków słowiańskich, red. H. Popowska-Taborska, Wrocław 1989, s. 7–17; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 137–145.
116. Fleksja nazewnictwa miejskiego na tle systemu fleksyjnego współczesnej polszczyzny, Onomastica 33 (1989), s. 61–68.
117. Cechy polszczyzny testamentów Jakuba i Joanny Wejherów, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. 3, Wrocław 1989, s. 27–35.
118. Regionalność prywatnego języka Elizy Orzeszkowej, [w:] Sprawozdania, nr 104 za 1987 r. Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 1989, s. 46–50.
119. O właściwościach prywatnego języka Elizy Orzeszkowej, [w:] Studia o twórczości Elizy Orzeszkowej, red. J. Paszek, Katowice 1989, s. 140–150.
120. (rec.) W. R. Rzepka, Demorfologizacja rodzaju w liczbie mnogiej rzeczowników w polszczyźnie XVI – XVIII wieku, Poznań 1985. Slavia Orientalis, t. 44 (1989), s. 138–144.
121. Red. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. 3, Wrocław 1989, s. 103.

 

1990

 

122. Język familijny i jego rola w kształtowaniu potocznej polszczyzny, [w:] Studia linguistica Polono-Slovaca III, Kraków 1990, s. 209–215.
123. Zewnętrzna charakterystyka języka korespondencji Elizy Orzeszkowej, [w:] W świecie Elizy Orzeszkowej, red. H. Bursztyńska, Kraków 1990, s. 279–295.
124. Wpływ emancypacji na język kobiet, [w:] Kobieta w kulturze i społeczeństwie, t. I, red. B. Jedynak, Lublin 1990, s. 156–170.

 

1991

 

125. Cechy regionalne w polszczyźnie „Gryfa”, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. 2, Wrocław 1991, s. 33–52.
126. Nazwy typu Sułkowskie, Ordynackie w toponimii miejskiej, Zeszyty Naukowe WSP w Opolu, Językoznawstwo XIII, s. 155–162; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 381–388.
127. O języku familijnym, SFPS, t. 27 (1991), s. 289–298.
128. (z E. Masłowską), Ze słownictwa familijnego (wyniki dwóch ankiet), [w:] Regionalizmy w języku familijnym, red. K. Handke, Wrocław 1991, s. 102–114.
129. Co wiemy o pomorskiej polszczyźnie XVI i XVII wieku (stan i możliwości badawcze), [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. 4, Warszawa 1991, s. 107–112.
130. Humanista i elektronika, „Nauka i Przyszłość”, Warszawa, wrzesień 1991.
131. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. 2, Wrocław 1991, s. 181.
132. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. 4, Warszawa 1991, s. 120.
133. nauk. i Przedmowa: Regionalizmy w języku familijnym, Wrocław 1991, s. 114.

 

1992

 

134. Łacińska terminologia a polskie słownictwo botaniczne, [w:] Polono-Slavica Varsoviensia: Słowiańsko-niesłowiańskie kontakty językowe, red. J. Siatkowski, I. Doliński, Warszawa 1992, s. 113–139; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 165–172.
135. Status rodzinny i zawodowy a językowe zachowania kobiet i mężczyzn, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie 152, Prace Językoznawcze, t. VII, s. 151–160.
136. Ignorancka potoczność, [w:] Język a kultura, t. V. Potoczność w języku i kulturze, red. J. Anusiewicz i F. Nieckula, Wrocław 1992, s. 179–190.
137. Lorentzowy „Slovinzisches Wörterbuch“ w ocenie językoznawcy i użytkownika, [w:] Studia Kaszubsko-Słowińskie, red. Treder, Łeba 1992, s. 89–98.
138. Styl a potoczna odmiana języka, Prace Filologiczne, t. 37, Warszawa 1992, s. 1–4.
139. Zastosowanie perspektywy paraleli do badania problematyki pogranicza językowego, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, t. VI. Między Wschodem a Zachodem, cz. IV. Zjawiska językowe na pograniczu polsko-ruskim, red. J. Bartmiński, M. Łesiów, Lublin 1992, s. 35–53; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 147–163.
140. Czy można mówić o rusycyzmach w prywatnym języku Elizy Orzeszkowej, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, t. VI. Między Wschodem a Zachodem, cz. IV. Zjawiska językowe na pograniczu polsko-ruskim, red. J. Bartmiński, M. Łesiów, Lublin 1992, s. 289–298.
141. Na marginesie rozważań Marii Karpluk o warszawskich nazwach ulic w książkach I. B. Singera, [w:] Słowiańskie pogranicza językowe, red. K. Handke, Warszawa 1992, s. 69–72.
142. Polskie nazewnictwo miejskie, Warszawa 1992, s. 153.
143. Świadomość i kompetencje językowe jednostki na pograniczu kultur, [w:] Wilno – Wileńszczyzna jako krajobraz i środowisko wielu kultur, t. IV, red. E. Feliksiak, Białystok 1992, s. 193–230.
144. Red. nauk. i Przedmowa: Słowiańskie pogranicza językowe, Warszawa 1992, s. 224.

 

1993

 

145. Regionalność polszczyzny „Wspomnień Wołynia, Polesia i Litwy” Józefa Ignacego Kraszewskiego, SFPS, t. 30 (1993), s. 35–47; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 259–273.
146. Elementy obce w polskim nazewnictwie miejskim, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica, t. 27, s. 87–95; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 427–434.
147. Odchodzące słownictwo kaszubskie, Rocznik Gdański, t. 53 (1993), s. 139–144.
148. Gwary przejściowe/mieszane wewnątrz obszaru dialektalnego, [w:] Gwary mieszane i przejściowe na terenach słowiańskich, red. S. Warchoł, Rozprawy Slawistyczne 6, UMCS, Lublin 1993, s. 107–112; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 285–289.
149. Uniwersalizm kulturowy w językowym odzwierciedlaniu relacji miejsce: przestrzeń, Lětopis, Zeitschrift für Sorabistik/Časopis za sorabistiku 40, 1, s. 36–41; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 29–35.
150. Nazewnictwo jako narzędzie ekspresji, [w:] Onomastyka literacka, red. M. Biolik, Olsztyn 1993, s. 41–49; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 435–443.
151. Polskie nazewnictwo botaniczne oczami językoznawcy, [w:] Historia leków naturalnych, red. B. Kuźnicka, t. IV. Z historii i etymologii polskich nazw roślin leczniczych, Warszawa 1993, s. 11–23; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 173–185.
152. Pojęcie „region” a symbolika „środka”, [w:] Region, regionalizm – pojęcia i rzeczywistość, red. K. Handke, Warszawa 1993, s. 105–120; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 217–230.
153. Terytorialne odmiany polszczyzny, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. II. Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993, s. 191–211.
154. Opis języka inwentarzy dóbr rodziny Bagniewskich z XVIII w. (część 1. Ortografia. Fonetyka), [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. 5, Warszawa 1993, s. 105–124.
155. Różne odmiany w języku Elizy Orzeszkowej, [w:] Studia nad polszczyzną kresową, t. VII, red. J. Rieger, Wrocław 1993, s. 43–51.
156. Red. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. 5, Warszawa 1993, s. 214.
157. Red. nauk. i Przedmowa: Region, regionalizm – pojęcia i rzeczywistość, Warszawa 1993, s. 331.

 

1994

 

158. Relacja: diachronia – synchronia a praktyka badawcza, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. I, red. M. Białoskórska i S. Kania, Szczecin 1994, s. 7–13; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 49–53.
159. Przyczyny ograniczania fleksji nominalnej we współczesnej polszczyźnie, [w:] Uwarunkowania i przyczyny zmian językowych, red. E. Wrocławska, Warszawa 1994, 41–48 oraz [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku, red. K. Handke, H. Dalewska-Greń, Warszawa 1994, s. 73–83; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1994, s. 99–107.
160. Nazwy miejskie jako znaki i symbole językowe, [w:] Krajobraz Warszawski, z. 2. Nazewnictwo miejskie Warszawy jako element społecznej przestrzeni miasta, Warszawa 1994, s. 10–16.
161. Názvy jako nedílný prvek společného městského prostředí, [w:] Brno město uprostřed Evropy, Brno 1994, s. 179 (streszczenie referatu w jęz. czes. i ang.).
162. Nazwy miesięcy typu: Wojciechowy, Świętomichalski, ZNUGJ t. 19/20, Gdańsk 1994, s. 147–151.
163. Wulgaryzmy w języku Polek XX wieku, [w:] Polszczyzna dawna i współczesna, red. Cz. Łapicz, Toruń 1994, s. 49–60; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 519–531.
164. Opis języka inwentarzy dóbr rodziny Bagniewskich z XVIII w. (część 2. Fleksja z elementami składni. Słowotwórstwo), [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. 6, Warszawa 1994, s. 81–90.
165. Język a determinanty płci, [w:] Języka a kultura, t. IX. Płeć w języku i kulturze, J. Anusiewicz i K. Handke, Wrocław 1994, s. 15–29; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 485–497.
166. Stosunek Polek do nurtów feministycznych i języka, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku, red. K. Handke i H. Dalewska-Greń, Warszawa 1994, s. 341–359; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 533–547.
167. Element „nieokreśloności” w określaniu miar w kolokwialnej polszczyźnie, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku, red. K. Handke i H. Dalewska-Greń, Warszawa 1994, s. 161–181; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 187–202.
168. Stosunek użytkowników do nazewnictwa miejskiego, [w:] Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku, red. K. Handke i H. Dalewska-Greń, Warszawa 1994, s. 211–223; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 445–454.
169. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. 6, Warszawa 1997, s. 153.
170. nauk. (z J. Anusiewiczem) i Przedmowa: Język a kultura, t. IX. Płeć w języku i kulturze, Wrocław 1994, s. 209.
171. nauk. (z H. Dalewską-Greń) i Przedmowa: Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku, Warszawa 1994, s. 408.

 

1995

 

172. Region, regionalizm – pojęcia i rzeczywistość (rozszerzona wersja przedmowy do tomu pod tym samym tytułem), SFPS, t. 32 (1995), s. 379–386.
173. Nazwy i określenia miar w „Słowniku gwar kaszubskich” Bernarda Sychty, [w:] Nazwy i dialekty Pomorza dawniej i dziś, red. J. Treder, Gdańsk 1995, s. 27–45.
174. Trwałość „błędu językowego”, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. II, red. M. Białoskórska i A. Belchnerowska, Szczecin 1995, s. 2–20; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 81–91.
175. Nazewnictwo i społeczna przestrzeń miasta, [w:] Wielkie miasto. Czynniki integrujące i dezintegrujące, t. II, red. D. Bieńkowska, Łódź 1995, s. 19–27.
176. Lorentzowy „Slovinzisches Wörterbuch“ w ocenie językoznawcy i użytkownika (kontynuacja rozważań), RG t. 55, 1, s. 91–95.
177. Polski język familijny, Warszawa 1995, s. 351.
178. O kulturze słowa, Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 57 za 1994 r., Warszawa 1995, s. 7–13.

 

1996

 

179. Próba wyjaśnienia genezy dwu wyrazów kaszubskich, [w:] Symbolae slavisticae. Dedykowane Pani Profesor Hannie Popowskiej-Taborskiej, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa, s. 137–144.
180. Czas i przestrzeń w polskich pracach językoznawczych, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. III, red. M. Białoskórska, Szczecin 1996, s. 11–19; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 37–43.
181. O „Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny”, SFPS, t. 33 (1996), s. 307–314.
182. Strassennamen: slavisch, [w:] Namenforschung. Ein internationales Handbuch zur Onomastik 2. Teiband, Walter de Gruyter – Berlin – New York 1996, s. 1476–1481 (tekst w jęz. niem.).
183. (z I. Galsterową i H. Popowską-Taborską), Nie dajmy zginąć słowom. Rzecz o odchodzącym słownictwie, Warszawa 1996, s. 369.
184. Kształtowanie się – stabilizacja – deformacja systemu nazewnictwa miejskiego, [w:] Urbanonymá v kontexte histórie a súčasnosti. Materiály z onomastického kolokvia (Banská Bystrica 3–5 septembra 1996), Banská Bystrica – Bratislava 1996, s. 42–55.
185. Opis języka inwentarzy dóbr rodziny Bagniewskich z XVIII w. (część 3. Słownictwo), [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, red. K. Handke, t. 7, Warszawa 1996, s. 119–208.
186. Eliza Orzeszkowa jako kresowa instytucja narodowa i kulturalna, [w:] Wilno i Kresy północno-wschodnie, t. II. Kultura i trwanie, red. E. Feliksiak i A. Kisielewska, Białystok 1996, s. 101–123.
187. Red. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. 7, Warszawa 1996, s. 359.

 

1997

 

188. Interferencja wewnątrzjęzykowa a świadomość użytkowników, [w:] Interferencje w językach i dialektach słowiańskich, red. E. Umińska-Tytoń, Łódź 1997, s. 7–12; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa, s. 93–98.
189. Język familijny jako zjawisko społeczne (streszczenie referatu), [w:] Dom w języku i kulturze, red. G. Sawicka, Szczecin 1997, s. 177–178.
190. O polszczyźnie regionalnej Pomorza, [w:] Obraz językowy słowiańskiego Pomorza i Łużyc. Pogranicza i kontakty językowe, red. J. Zieniukowa, Warszawa 1997, s. 293–302.
191. Treść i znaczenie compositów „ukrytych” w nazwiskach współczesnych Polaków, [w:] Leksyka słowiańska na warsztacie językoznawcy, red. H. Popowska-Taborska, Warszawa 1997, s. 91–104.
192. Pojęcie „kresy” na tle relacji centrum – peryferie, [w:] Kresy – pojęcie i rzeczywistość, red. K. Handke, Warszawa 1997, s. 55–64; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 231–239.
193. „Czasowe cezury” i przebieg życia wyrazu, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. IV, red. M. Białoskórska, Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 9–27; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s 55–69.
194. Polszczyzna północnokresowa na tle terytorialnego i społecznego zróżnicowania języka polskiego, [w:] Historia i współczesność języka polskiego na Kresach północno-wschodnich, red. I. Grek-Pabisowa, Warszawa 1997, s. 2–26.

195. Świadectwa polskości na Kresach północno-wschodnich w tekstach XIX wieku,                    [w:]    Historia i współczesność języka polskiego na Kresach północno-wschodnich,              red. I.   Grek-Pabisowa, Warszawa 1997, s. 167–202.

196. Composita nominalne w „Słowniku gwar kaszubskich” Bernarda Sychty, [w:] Nazwy i dialekty Pomorza dawniej i dziś 2, red. R. Wosiak-Śliwa, Gdańsk 1997, s. 27–44.
197. Rozważania i analizy językoznawcze. Wybór prac wydanych z okazji 65. urodzin Autorki, Warszawa 1997, s. 554.
198. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury): Język, „Gazeta Polska” nr 52 (232), 24 grudzień 1997 r.
199. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury): Słowo, „Gazeta Polska” nr 53 (233), 31 grudzień 1997 r.
200. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 1996 roku, PorJęz, z. 1 (1997), s. 73–74.
201. Red. nauk. i Przedmowa: Kresy – pojęcie i rzeczywistość, s. 326, Warszawa.

 

1998

 

202. O regionalizmach w listach Adama Mickiewicza, część 1, [w:] Studia nad językiem Adama Mickiewicza, red. M. Białoskórska i L. Mariak, Szczecin 1998, s. 98–109.
203. Przemiany w polskim nazewnictwie miejskim ostatniego półwiecza jako obraz działań pragmatycznych, [w:] Najnowsze przemiany nazewnicze, red. E. Jakus-Borkowa, K. Nowik, Warszawa, s. 39–45; tekst napisany w 1996 r., pierwodruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 469–475.
204. Nazewnictwo miejskie, [w:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa – Kraków 1998, s. 283–307.
205. Słownictwo świadka epoki (na przykładzie „Gościńca…” Adama Jarzębskiego), [w:] Prace Językoznawcze 25, Studia historycznojęzykowe, Katowice 1998, s. 48–57.
206. Studium porównawcze słownictwa trzech rękopiśmiennych inwentarzy z XVIII wieku, [w:] Polszczyzna regionalna Pomorza, t. VIII, red. K. Handke, Warszawa 1998, s. 131–141.
207. Ograniczenia we fleksji nominalnej języka polskiego, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 9, Językoznawstwo, Warszawa 1998, s. 123–127.
208. Słownik nazewnictwa Warszawy, Warszawa 1998, s. 428, XXXI (zdjęcia).
209. (z I. Grek-Pabisową i in.), Bohatyrowicze sto lat później, Warszawa, s. 338.
210. Czynniki stabilizujące i destabilizujące nazewnictwo miejskie na tle relacji centrum – peryferie, [w:] Historyczne centrum Warszawy, red. B. Wierzbicka, Warszawa 1998, s. 11–25; tekst napisany w 1996 r., pierwodruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 455–467.
211. Doraźny prestiż słowa, Prace Filologiczne, t. XLIII, s. 185–189.
212. Geneza, zróżnicowanie i dzisiejsza sytuacja polszczyzny kresowej, Kwartalny Informator Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich „Tłumacz”, Warszawa 1998 (streszczenie referatu wygłoszonego 30 października 1997 r.).
213. Omówienie: Historia i współczesność języka polskiego na Kresach północno-wschodnich, red. I. Grek-Pabisowa, [w:] Działalność naukowa PAN. Wybrane zagadnienia, nr 6, grudzień 1998, Warszawa, s. 35–36.
214. Między nami profesorami (rozmowa prof. K. Handke i prof. A. Wiszniewskiego, ówczesnego Przewodniczącego Komitetu Badań Naukowych, o aktualnych problemach nauki polskiej), „Gazeta Polska” 13 (246), 1 kwietnia 1998, s. 15–18.

215.– 226. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka            w „Gazecie Polskiej”; 52 teksty o kolejnych tytułach: Dom; Cudzoziemszczyzna;                   Zimowit i zimorodek; Mylne skojarzenia; Bezpieczne miejsce i szeroki świat;                         Nieprzyjazne zaimki; Mickiewiczowskie ingrediencje; Drapichrust; Chrusty,                           chruśniaki; Szady znaczy siwy; Słowo nie dla cudzoziemców; Antropocentryzm;                   Fajanse i farfurki; Tarnowa korona; Kraszanki; Nieoczekiwane pokrewieństwa;                  „Pogubiliśmy” rodzinę; Dziwne losy zapożyczeń; Przekorne zero; „Bzowe” i „akacjowe”  nieporozumienia; Kaduk; Biedronka niejedno ma imię; Kochane pieniążki; Fajny din/k/s; Bogactwo; Wilga; Jak w dym; Spalone, Pogorzałe; Czy jeden zawsze znaczy jeden?; Co nas różni?; Kolorowe łany; Łowili jacicę; Brunatne fiołki; Pagaj; Za borami, za lasami…; Przaśny; Kopalna żywica; Tajemnicze cząstki; Ga- i go-; Okolica; Zaścianek; Gniazdo i korzenie; Bractwa kurkowe; Nekrologi i ortografia; Listopad; Bezwiedne „no”; Pa- i po-; „Potomstwo” Marsa; Chochlik; Milczenie; Kolęda).

227. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 1997 roku, PorJęz., z. 4–5 (1998), s. 41–42.
228. Red. nauk. i Przedmowa: Polszczyzna regionalna Pomorza, t. VIII, Warszawa 1998, s. 229.

 

 

 

1999

 

229. Pojęcie i termin „archaizm” na tle zawartości polskich leksykonów, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. V, red. M. Białoskórska, Szczecin 1999, s. 2–20; przedruk: Rozważania i analizy językoznawcze, Warszawa 1997, s. 71–80.
230. Język powieści Elizy Orzeszkowej „Bene nati”, ABS, t. XXIV (1999), s.183–190.
231. Zjawiska konserwatyzmu językowego w tekstach polskich książek kucharskich, [w:] Polszczyzna północno-wschodnia, t. II, red. B. Nowowiejski, Białystok, 39–58.
232. Tło czy dno? Prace Filologiczne, t. XLIV, s. 221–224.
233. Przypomniana „Kartka z dziejów Warszawy”, [w:] Kartki z dziejów Warszawy, red. M. Węsławska, Warszawa 1999, s. 3–5.
234. O możliwości łączenia diachronii i synchronii w dydaktyce, [w:] Synchronia – diachronia, red. M. Wojtyła-Świerzowska, Kielce 1999, s. 47–53.
235. Między mową a milczeniem, [w:] Semantyka milczenia, red. K. Handke, Warszawa 1999, s. 9–16.
236. Wyraz „śmiecie” – jego znaczenia i synonimy w języku polskim (streszczenie), Studia Litteraria Polono-Slavica, t. 4, Warszawa 1999, s. 11–12 (wersja polska i rosyjska).
237. (omów.) K. Handke, Słownik nazewnictwa Warszawy, [w:] Działalność naukowa PAN. Wybrane zagadnienia, nr 7, maj 1999, Warszawa, s. 55–56.
238. – 289. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka w „Gazecie Polskiej”; 52 teksty o kolejnych tytułach: Kurdesz; Gawęda; Smutna refleksja; Krzywdzony gawron, Rąbać czy pałaszować?; Są- i wą-; Wole i Lgoty; Wisły i Dunaje; Dlaczego nie „szczyt”?; Figa z makiem; Prestiżowe słowa; Lubimy ogromy; Jakie miary?; Baba; Język i ekonomia; Świat; Strefy szarości; Co to za imię? Kresy; Jak ongiś języka polskiego nauczano; Dawne rozmówki językowe; Prusowe varsaviana; Gruszki w popiele; Spuścizna; Inne nazwy „miesięcy”; Portulaka; Kompozycja; Stolem; O zaimkach inaczej; „Michałki z kambuza”; Święty Boże…; Przerwana tradycja; Polak Węgier…; Husarz i huzar; Gdańsk; Bugaje; Semantyczna ironia; Kluki; Lubimy fajerwerki; Zamilczane, zapomniane; Język-pośrednik; Krupobicie; Słowa-portrety; Groby mówią; Szczególna łaska; Swornegacie; Własność Warsza; Językoznawcza archeologia; Familia czy rodzina?; My i zwierzęta; Gody; Do siego roku).
239. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 1998 roku, PorJęz., z. 2–3, s. 40.
240. (rec.) Słownik gwary miejskiej Poznania, pod red. M. Gruchmanowej i B. Walczaka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Poznań 1997, s. 467, SFPS, t. 35 (1999), s. 295–301.
241. Red. nauk. i Przedmowa: Semantyka milczenia, Warszawa 1999, s. 254.

 

2000

 

293. Odchodzące słownictwo kaszubskie (kontynuacja rozważań), [w:] Słowiańskie słowniki gwarowe, red. H. Popowska-Taborska, Warszawa 2000, s. 183–192.
294. Regionalna odmiana języka narodowego, [w:] Kultura – Język – Edukacja, t. III, red. R. Mrózek, Katowice 2000, s. 117–128.
295. Fryderyk Lorentz jako leksykograf, [w:] Nazwy i dialekty Pomorza dawniej i dziś, red. R. Wosiak-Śliwa, Gdańsk 2000, s. 33–40.
296. Wizerunek sąsiadów, [w:] Polacy w oczach Rosjan – Rosjanie w oczach Polaków, red. R. Bobryk, J. Faryno, Warszawa 2000, s. 11–14.
297. Język w przestrzeni społecznej, [w:] ALBO albo. Problemy Psychologii i Kultury, 2. „Tożsamość”, Wyd. ENETEJA, Warszawa, 73-80.
298. – 349. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka w „Gazecie Polskiej”; 52 teksty o kolejnych tytułach: Sarmata za stołem; Karnawał i zapusty; A kulig mknie…; „Czuję w sobie drajw”; Noblista – nowelista; Stęki i mlaski; Niebezpieczne przeinaczenia; Zadziwiające!; Zawiłości; Mała i cienka; Nowy i nowiniarze; Śniaty i płazy; Pokotem; Nie jestem feministką; Kobieca perspektywa; Świątecznie; Dyngusy; Konstytucja; Lepiej serdecznie…; Gonny sękacz; Konia z rzędem (1); Konia z rzędem (2); Kwiat; Kocanka i koniczyna; Nie od dziś…; Tekst; Mówimy rękami; Przytomny i sowity; Elstera, nie Elster; Anna z dynastii J.; Barykady i koszokopy; Mostołodzie; Wojskowe barwy; Bałtowie; Morze Bałtyckie; Jaćwież; Prusowie, Prusy; Słowianie; Obcość; Językowe zmagania; Struktury i znaczenia; Obiecałaś!; Człowiek; Nekropolie; Rozdźwięki; Czarno-biały świat (1); Czarno-biały świat (2); Naród; Naszość; Odcięci od korzeni; Jasełka; Na koniec wieku).
299. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 1999 roku, PorJęz., z. 2, s. 63.
300. (rec.) Nazwy miast Pomorza Gdańskiego, red. E. Breza i J. Treder, wyd. 2, Gdańsk 1999, Slavia Orientalis, t. 57, s. 161–164.

 

2001

 

352. Geografia lingwistyczna – ciągle otwarta metoda badań, [w:] Gwary dziś, 1. Metodologia badań, red. J. Sierociuk, Poznań 2001, s. 43–49.
353. O ciągach derywacyjnych kaszubskich przysłówków, Prace Filologiczne t. XLVI (2001), s. 209–215.
354. Regionalność językowa Elizy Orzeszkowej, [w:] Twórczość Elizy Orzeszkowej, red. K. Stępnik, w serii UMCS: Obrazy kultury polskiej, Lublin 2001, s. 71–86.
355. Nazwy barw w „Słowniku gwar kaszubskich Bernarda Sychty”, [w:] Nazwy i dialekty Pomorza dawniej i dziś, t. 4, red. R. Wosiak-Śliwa, Gdańsk 2001, s. 1–19.
356. Polskie nazwy przepraw przez rzekę, [w:] Mosty – dzieła sztuki i inżynierii. Zabytki, red. B. Wierzbicka, Warszawa 2001, s. 13–22.
357. Niebieskie lasy, Prace Naukowe UŚ, Prace Językoznawcze t. 26, Katowice 2001, s. 58–61.
358. Zespół Nazewnictwa Miejskiego Warszawy – zadania, cele, dokonania, [w:] Stan i potrzeby nazewnictwa miejskiego Warszawy, Wyd. Wydziału Kultury Biura Zarządu m. st. Warszawy, Warszawa 2001, s. 5–12.
359. Nazewnictwo miejskie Warszawy – stan i zagrożenia u schyłku XX wieku, [w:] Stan i potrzeby nazewnictwa miejskiego Warszawy, Warszawa 2001, s. 13–23.
360. Terytorialne odmiany polszczyzny, wyd. 2. [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001, s. 201–221.
361. Wspomnienie: Profesor Monika Gruchmanowa (13 XI 1922 – 14 VIII 2001), SFPS, t. 37, s. 17–19.
362. – 413. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka w „Gazecie Polskiej”; 52 teksty o kolejnych tytułach: O języku kolęd; Turonie; Powtórka; Kłopoty z nazwami (1); Kłopoty z nazwami (2); Niespodziewany związek; Po co nam części ciała; Przyrządy miernicze; Drobinki; Głowa najważniejsza; Nasze puklerze (1); Nasze puklerze (2); Nasza siła (1); Nasza siła (2); Przypomnienia; Zmiany i cezury; Barwy znane i nieznane; Głos; Posiedzenie; Warto poznawać; Berdyczów; Pacanów; „Jaszczurka”; Myślmy!; Roztropni przodkowie; Miejskie akcesoria; Jakaś plaga!; Karczemna awantura; Gospody (1); Gospody (2); Gospody (3); Zajazdy; Szczególne miejsce; Las – symbol; Nazwy miejsc zadrzewionych (1); Nazwy miejsc zadrzewionych (2); Żak i gregorianek; Politycznie; „Złotopolska” mowa; Ach, te liczebniki !; Coś nie dla cudzoziemców; Nalewki; 200.; Smętek; Pani sędzia; Cena głowy; Cudzysłów; Ślady i pamięć; Szmelc i manele (1); Szmelc i manele (2); Zażyć z mańki; Gość).
363. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 2000 roku, PorJęz., z. 6 (2001), s. 70–71.

 

2002

 

415. Pisarz i medycyna ludowa, Studia Litteraria Polono-Slavica 6. Choroba, lek i zdrowie, Warszawa 2002, s. 137–147.
416. Nowe zmiany w polszczyźnie kolokwialnej, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. VIII, red. M. Białoskórska i L. Mariak, Szczecin, 9–16.
417. O niektórych właściwościach kaszubskich złożeń, [w:] Dzieje Słowian w świetle leksyki. Pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, red. J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk, Kraków, s. 259–261.
418. Warszawa w „Dziennikach” Stefana Żeromskiego, [w:] Gwary dawniej i dziś. Prace ofiarowane docent Wandzie Pomianowskiej, red. S. Cygan, Kielce 2002, s. 91–98.
419. Czy nazwa może być wizytówką ulicy?, [w:] Wnętrze warszawskiej ulicy, red. B. Wierzbicka, Warszawa 2002, s. 13–23.
420. Mieszkańcy miast jako twórcy nazewnictwa miejskiego, [w:] Perspektywy istnienia i rozwoju nazewnictwa miejskiego Warszawy, Warszawa 2002, s. 7–14.
421. Stefana Żeromskiego relacje z Podlasia, Roczniki Humanistyczne, t. XLIX, z. 6. Lublin 2001/2002, s. 135–143.
422. Gwara u Stefana Żeromskiego, [w:] Dialektologia jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Karolowi Dejnie, red. S. Gala, ŁTN, Prace Wydziału I nr 101, Łódź 2002, s. 205–214.
423. Stosunek Stefana Żeromskiego do pejzaży: natury i miasta, [w:] Dworki, pejzaże, konie, red. K. Stępnik, seria UMCS: Obrazy kultury polskiej, Lublin 2002, s. 195–199.
424. Milczymy mówiąc, [w:] Semantyka milczenia 2, red. K. Handke, Warszawa 2002, s, 217–222.
425. Mistrzowie i uczniowie – ważniejsze dokonania polskich językoznawców, [w:] Polska Akademia Nauk 1952 – 2002, t. Uczeni i ich badania, red. J. Tazbir, Warszawa 2002, s. 41–54.
426. Nazewnictwo miejskie jako znak tożsamości miasta, [w:] Tożsamość społeczno-kulturowa współczesnego miasta w Polsce, red. A. Koseski i A. Stawarz, Warszawa – Pułtusk 2002, s. 17–22.
427. Nazewnictwo miejskie jako znak tożsamości miasta, Miesięcznik „Gmina i Powiat” nr 11 (42), Warszawa 2002, s. 4–6.
428. Jak nazwać ulicę, Miesięcznik „Gmina i Powiat” nr 12 (93) 2002, s. 22–25 (autoryzowany tekst wywiadu przeprowadzonego przez L Smyczyńską oraz tekst ogólnych reguł systemu nazewnictwa miejskiego).
429. O nazwach wymagających prawnej ochrony, [w:] Chronimy zabytki duchowe. Spotkania z Zabytkami nr 5/2002, Warszawa 2002, s. 6.
430. Fragment książki „Polski język familijny” przedrukowany w podręczniku do nauki języka polskiego w I klasie liceum pt. „To lubię!”, Kraków 2002, 54-55.
431. – 482. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka w „Gazecie Polskiej”; 52 teksty o kolejnych tytułach: Miody i nie tylko (1); Miody i nie tylko (2); Miody i nie tylko (3); Czasze, kielichy i inne (1); Czasze, kielichy i inne (2); Czasze, kielichy i inne (3); Meszna droga; Człowiek z drogi; Dzbany i puchary; Drogi (1); Drogi (2); Drogi (3); Droga krzyżowa; Skojarzenia; Wąż w kieszeni; Tajemniczy pantałyk; Podymne i pogłówne; Wiązanka; Stanisław i nie tylko; Zofia; Oswajanie obcości; Co z czego?; Znaczeniowe pułapki; Opole; Ujazd; Manowce; Słońce i księżyc; Bogactwo i różnorodność (1); Bogactwo i różnorodność (2); Pradzieje ulicy; Kolory tańców?; Pacierze i paciorki; Cud; Cuda świata; Wiara w cuda i nadzieja; Łazęka – łazęga; Apokalipsa; Święto chleba; Chleba naszego…; Termopile; Barnicy; Bartnicze słownictwo; Łaźba; Między sacrum a profanum; Słowo się rzekło…; Farmazon; Winietka; Nie lekceważmy skojarzeń; Juczne zwierzę; Starzy i młodzi; Uprawy i przyprawy przodków; O rodzajach kolęd. Życzenia).
432. Red. nauk. i Przedmowa: Semantyka milczenia 2, Warszawa 2002, s. 229.
433. Red. naukowa i Przedmowa: Słowianie, Słowiańszczyzna – pojęcia i rzeczywistość dawniej i dziś, Warszawa 2002. s. 194

 

2003

 

485. Rośliny przywracane pamięci, [w:] Słowa jak mosty nad wiekami (Z okazji pięćdziesiątej rocznicy pracy naukowej Profesor Barbary Falińskiej), red. U. Sokólska, P. Wróblewski, Białystok 2003, s. 149–153.
486. Warszawa Bolesława Prusa i Stefana Żeromskiego, [w:] Bolesław Prus. Pisarz – Publicysta – Myśliciel, red. M. Woźniakiewicz-Dziadosz i S. Fita, seria: Obrazy kultury polskiej, Lublin 2003, s. 307–317.
487. Barwa w pejzażach Stefana Żeromskiego, [w:] Klucze do Żeromskiego, red. K. Stępnik. seria: Obrazy kultury polskiej, Lublin 2003, s. 171–188.
488. Nowy rodzaj słownika pisarza, [w:] Klucze do Żeromskiego, red. K. Stępnik. Wyd. UMCS, seria: Obrazy kultury polskiej, Lublin 2003, s. 229–234.
489. Nazewnictwo miejskie a kultura, [w:] Nazwy własne a kultura. Polska i inne kraje słowiańskie, red. Z. Kaleta, Warszawa 2002, s. 97–117.
490. Nisze językowe w społecznej przestrzeni miasta, [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. XI, red. Z. Krążyńska i Z. Zagórski, Poznań 2003, s. 15–20.
491. Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 1 (wstępny), Kraków 2003, s. 45.
492. Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 5. Świat barw, Kraków 2003, s. 279.
493. – 543. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka w „Gazecie Polskiej”; 51 tekstów o kolejnych tytułach: Rok i lata; Wiece i roki; Zabawy słowne; Lech i Leszek; Słownikowe zasoby; Jubileuszowy żart; Leguminy; Cąbrowy Czwartek; Rodzinne pamiątki; Feralny dzień; Kalendarz (1); Kalendarz (2); Kalendarz (3); Kalendarz (4); Miesiące; Brzoza; Dziwne życzenie; Monika; Jutrzenka; Ptaki; Pokochajmy drozda; Przywódca; Zmienne kolory; Czerwiec; Znów się nazbierało; Kronika pamięci; Nasze lektury; Zachęta do obserwacji; Od doby do nadobni; Gony i zgoniny; Glosa do…; Szkodliwa ignorancja; Żeromski o języku; Przodkowie nasi (1); Przodkowie nasi (2); Zupy; Ku pamięci…; Ale…; Galeria; Ludzki język; Między życiem i literaturą; Język żyje…; Dzięki braciom mniejszym; Gry i zabawy przodków; Igra i gra; „Gry i zabawy różnych stanów…” Trwanie; Cetno i licho; Bądź tu racjonalistą; Jeszcze o lipie; Gwiazdka).
494. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 2002 roku, PorJęz., z. 2 (2002), s. 63–64.

 

2004

 

545. „Barwne“ słownictwo Stefana Żeromskiego – kreacja pisarska i obraz rzeczywisty, [w:] Studia Językoznawcze, t. 3. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2004, s. 9–24.
546. Leksykony – teksty – pisarze, SFPS, t. 39 (), s. 33–52.
547. Językowe świadectwa epoki w „Dziennikach” Stefana Żeromskiego, RKJ ŁTN XLIX, Łódź 2004, s. 185–202.
548. O archaizmach Józefa Ignacego Kraszewskiego – raz jeszcze po latach, [w:] Obrazy kultury polskiej w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego, red. B. Czwórnóg-Jadczak, seria: Obrazy kultury polskiej, Lublin 2004, s. 85–92.
549. Nazewnictwo miejskie – zabytek wymagający ochrony, [w:] Spotkania w willi Struvego 2001 – 2003. Wykłady o dziedzictwie kultury, Warszawa 2004, s. 29–38.
550. Nazewnictwo miejskie – składnik edukacji społecznej, [w:] Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej, red. R. Mrózek, Katowice 2004, s. 89–97.
551. Językoznawcze prace polonistyczne i interdyscyplinarne, [w:] 50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954–2004). Księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN, Warszawa 2004, s. 109–114.
552. Zarys dziejów Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, [w:] 50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954–2004). Księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN, Warszawa 2004, s. 11–30.
553. Przedmowa do pracy zbiorowej: 50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954–2004). Księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN, Warszawa 2004, s. 9.
554. O języku – dobrze i źle, Warszawa 2004, s. 428.
555. – 602. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka w „Gazecie Polskiej”; 52 teksty o kolejnych tytułach: Aniołowie i anioły; Diabły; Polonez; Znaki przeszłości; Zimowe miesiące; Wyjaśnienia; Marzenia i konstatacje; Kuchnia i tradycja; Lutry i nie tylko; Pół Polski się jąka; Prymka i nie tylko; Mocarne słowo; Tyłem do polskości; Wiosenne zwyczaje; Rękawka; Łżykwiat; Patriotyzm (1); Patriotyzm (2); Patriotyzm (3); Zabytki niematerialne; Konwalie dla Mam; Nasze pociechy; Buczno i szumnie; Oficer czy nie oficer?; Awans małego szewczyka; A żakardy są ciągle w modzie…; Mięta (1); Mięta (2); Etnograficzne bogactwo; Tytani wędrowcy; Podmiot i przedmiot; Miecisław – Mieczysław; Dzieje grosza; Historia złotego (1); Historia złotego (2); Mennicze spekulacje; Monetarne fałszerstwa; Grzywna; Drobne (1); Drobne (2); Przywiezione z podróży; Praktyki leksykografów: Widzenie świata; Od myta do Fordonu; Moralitet okolicznościowy; Duma i wstyd; Cła; Ściany i komory; Ukraina; Język ukraiński; Sąsiedztwo; Śladem rosolisa).
556. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 2003 roku, PorJęz., z. 5 (2004), s. 69–70.

 

2005

 

604. Nazewnictwo miejskie – świadek epoki i cenny zabytek, [w:] Ochrona Zabytków, nr 3–4 (2004), red. nacz. B. Wierzbicka, Warszawa 2005, s. 115–126.
605. Ochrona zabytków niematerialnych na przykładzie nazewnictwa miejskiego, [w:] O zabytkach. Opieka – Ochrona – Konserwacja, red. T. Rudkowski, Warszawa 2005, 179–192.
606. Nazewnictwo miejskie jako uczestnik dialogu międzykulturowego we współczesnych miastach polskich, [w:] Przestrzenie dialogu międzykulturowego we współczesnych miastach Polski, red. A. Stawarz, A. Koseski, Warszawa – Pułtusk, s. 13–20.
607. The Municipal Nomenclature as the Sign of the Identity of the City, [w:] Journal of Urban Ethnology, Vol. 7 (2005), Warszawa 2005, s. 45–50.
608. Błękitne światy Stefana Żeromskiego, [w:] Światy Stefana Żeromskiego, red. M. J. Olszewska, G. Bąbiak, Warszawa 2005, s. 471–497.
609. Pięćdziesięciolecia (tekst po polsku i po angielsku), SFPS, t. 40 (2005), Warszawa, 9–18.
610. Językoznawcze prace polonistyczne i interdyscyplinarne, SFPS, t. 40 (2005), s. 119–125. [przedruk z: „50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954–2004)”. Księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN, Warszawa 2004, 109–114].
611. Zarys dziejów Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, SFPS, 40 (2005), s. 19–38. [przedruk z: „50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954–2004)”. Księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN, Warszawa 2004, s. 11-30].
612. – 634. Tajemnice języka (zagadnienia językowe na tle kultury; cotygodniowa rubryka w „Gazecie Polskiej”; 23 teksty o kolejnych następujących tytułach, drukowane w numerach „GP” od 5 stycznia do 8 czerwca 2005 r.): Proszę spocząć!; Językowa wrażliwość; „Nie bądź ordynarny”; Zapomniana pałuba; Jadłospis z komentarzem (1); Jadłospis z komentarzem (2); Jadłospis z komentarzem (3); Myląca „delikatność”; Nasi ulubieńcy; Koty; Psie mody; Szarza i magierka; Psy myśliwskie; Mówił do nas…; Opoka; Kaplica Sykstyńska; Pierwiosnek; Słowo w odwrocie?; Nie umniejszajmy świętości!; Algierka, kaszmir, ulster; -sam-; Wspomnienia dzieciństwa; Prawdziwe polskie piekło.
613. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa TNW w 2004 roku, PorJęz., 2 (2005), s. 87–89.

 

2006

 

636. Pamięć i upamiętnianie, „Stolica”. Warszawski Magazyn Ilustrowany nr 1 (2178), kwiecień 2006, s. 20–21.
637. „Metalowe” nazwy warszawskich ulic, „Stolica” nr 2 (2179), maj 2006, s. 32–33.
638. Dunaj w Warszawie? „Stolica” nr 3 (2180), czerwiec 2006, s. 18–19.
639. Co to jest język familijny, [w:] Retoryka codzienności. Zwyczaje językowe współczesnych Polaków, red. M. Marcjanik, Warszawa 2006, s. 98–120.
640. Treści ukryte w nazwach topograficznych obszaru dzielnicy Białołęka, „Kronika Warszawy”, R. 1 (128) 2006, s. 55–64.
641. Warstwy chronologiczne w nazewnictwie obszaru Pragi, [w:] Warszawskiej Pragi dzieje dawne i nowsze, Warszawa 2006, s. 29–41.
642. Sprawozdanie z działalności Komisji Kultury Słowa TNW w 2005 roku, PorJęz., 2 (2006), s. 88–89.
643. Od Redakcji, SFPS, t. 41 (2006), s. 9–10.
644. The language of Polish Women, SFPS, t. 41 (2006), s. 83–94.
645. (rec.) M. Karwatowska, J. Szpyra-Kozłowska, Lingwistyka płci. Ona i on w języku polskim, Lublin 2005 – SFPS, t. 41 (2006), s. 257–266.
646. Treści ukryte w nazwach topograficznych obszaru dzielnicy Białołęka, [w:] Historia Białołęki i jej dzień dzisiejszy, Wyd. II poprawione i rozszerzone, red. Zespół Redakcyjny Białołęckiego Ośrodka Kultury, Warszawa 2006, s. 111–121 [tekst poprzednio drukowany w „Kronice Warszawy” 1 (128) 2006].

 

2007

 

647. Adam Jarzębski i jego przewodnik po Warszawie, „Stolica” nr 5 (2182), luty 2007, s. 36–37.
648. Z powiśla Powiśle, „Stolica” nr 6 (2183), kwiecień 2007, s. 10–12.
649. Szczebrzuch na tle nazw spadków i posagów, Acta Baltico-Slavica 31 (2007), s. 93–98.
650. Dzieje jednego miejsca, „Stolica” nr 7 (2184), maj 2007, s. 24–25.
651. Dlaczego Szczygla to nie Krzywe Koło…, „Stolica” nr 8 (2185), czerwiec 2007, s. 23–24.
652. Świat za miastem, „Stolica” nr 9 (2186), lipiec – sierpień 2007, s. 16–18.
653. Wyraziste właściwości dzisiejszej polszczyzny codziennej, SFPS, t. 42, s. 37-68.
654. Linguistic determinants of territorial identity, Językowe wyznaczniki terytorialnej tożsamości, [w:] Sprawy Narodowościowe, seria nowa, numer specjalny, Zeszyt 31. Terytorializm i tożsamość, red. J. Sujecka, Poznań – Warszawa 2007, s. 111–118.
655. Cudzoziemiec w Warszawie, „Stolica” nr 10 (2187), wrzesień 2007, s. 40–41.
656. Właściciele i patroni w nazwach miejsc na terenie Grochowa, „Kronika Warszawy” 1 (132) 2007, s. 8–20.
657. O nazwach Wola i Przyce, „Stolica” 11 (2188), październik 2007, s. 29.
658. Koszyki, „Stolica” 12 (2189), listopad – grudzień 2007, s. 30–31.
659. Przyczyny odmienności lewo- i prawobrzeżnej Warszawy, [w:] Miasto po obu brzegach rzeki – różne oblicza kultury, red. A. Stawarz, Warszawa 2007, s. 215–220.
660. Henryk Sienkiewicz i Stefan Żeromski jako koloryści, [w:] Henryk Sienkiewicz w kulturze polskiej, red. K. Stępnik, T. Bujnicki, seria: Obrazy kultury polskiej, Lublin 2007, s. 319–336.
661. Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, tom wstępny (uzupełniony i rozszerzony), Kraków 2007, s. 54.
662. K. Handke, R. Handke, Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, t. 13. Świat kobiet i świat mężczyzn, Kraków 2007, s. 872.

 

2008

 

663. Nasza udomowiona przestrzeń, „Stolica“ 1 (2190), styczeń 2008, s. 4–8.
664. Przypominanie, „Stolica” 3 (2192), marzec 2008, s. 28–29.
665. Socjologia języka, Warszawa 2008, s. 384.
666. Nalewki – topograficzne i symboliczne, „Stolica” 4 (2193), kwiecień 2008, s. 24–26.
667. Od przedmieścia do Przedmieścia, „Stolica” 6 (2195), czerwiec 2008, s. 4–7.
668. Nazwy miejsc i miejscowości na terenie obecnej dzielnicy Wawer, „Kronika Warszawy” 2 (137), Warszawa 2008, s. 16–21.
669. Historia nazwami pisana, „Stolica” 7-8 (2196-2197), lipiec-sierpień 2008,
670. Były takie ulice, „Stolica” 10 (2198), wrzesień 2008, s. 4-6.
671. Być u siebie, „Stolica” 10 (2199), październik 2008, s. 31-33.
672. Milczenie w przestrzeni społecznej, [w:] Przemilczenia w relacjach międzykulturowych, red. J. Goszczyńska, G. Szwat-Gyłybowa, Warszawa 2008, s. 55-77 [tekst jest niepełnym przedrukiem rozdziału z: K. Handke, Socjologia języka, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2008].
673. Czym jest dziś „polszczyzna ogólna” w planie parole, Studia Językoznawcze 7. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2008, s. 7–26.
674. Znaki historii, „Stolica” 11 (2200), listopad 2008, s. 18–19.
675. Odbite w języku, „Stolica” 12 (2201), grudzień 2008, 26–27.

 

2009

 

676. Warszawskość, „Stolica” 1 (2202), styczeń 2009, s. 4–5.
677. Zacieranie przeszłości, „Stolica” 2–3 (2203-2204), luty-marzec 2009, s. 7–8.
678. Ideologiczny dyktat, „Stolica” 4 (2205), kwiecień 2009, s. 22–23.
679. Korzenie w nazwach zapisane, „Stolica” 5 (2206), maj 2009, s. 30–31.
680. Od Targowego do Targowej, „Stolica” 6 (2207), czerwiec 2009, s. 32–33.
681. Uroki dawnych przedmieść, „Stolica” 7 (2208), lipiec 2009,
682. Słowo przeciw przemocy, „Stolica” 9 (2210), wrzesień 2009, s. 9–13.
683. Bank nazw warszawskich, „Stolica” 12 (2213), grudzień 2009, s. 18–19.
684. (rec.) Nazewnictwo geograficzne Poznania. Zbiór studiów. Redakcja naukowa Z. Zagórski. Autorzy: J. Chojnacki, M. Graf, J. Padalak, M. Rutkiewicz-Hanczewska, Z. Zagórski, Poznań 2008, s. 707, [w:] SFPS 44 (2009), s. 259–269.
685. Zakłócenia w komunikacji językowej w dzisiejszej Polsce, Studia Językoznawcze 8. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2009, s. 13–27.

 

2010

 

686. Co polszczyzna zawdzięcza Stefanowi Żeromskiemu [wersja elektroniczna na stronie Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego www. stefanzeromski.pl]
687. O niektórych animizacjach i personifikacjach w twórczości Stefana Żeromskiego, Poznańskie Studia Polonistyczne, Seria Językoznawcza, t. XVI (XXXVI), red. A. Pihan-Kijasowa, Poznań 2010, s. 73–82.
688. Konstrukcja i destrukcja systemu nazewnictwa miejskiego w polskich miastach, [w:] Miasto w perspektywie onomastyki i historii, red. I. Sarnowska-Giefing i M Graf, Poznań 2010, s. 357–372.
689. Mieszkać na Żwirkach, czyli jak kaleczymy nazwy, „Stolica” 1–2 (2214–2215), styczeń – luty 2010, s. 14–15.
690. Co się stało z warszawską gwarą? „Stolica” 3 (2216), marzec 2010, s. 12–13.
691. Wędrówki młodego Żeromskiego, „Stolica” 4 (2217), kwiecień 2010, s. 30–31.
692. Wyboista droga demokracji, „Stolica” 5 (2218), maj 2010, s. 34–35.
693. Co polszczyzna zawdzięcza Stefanowi Żeromskiemu [wersja drukowana, por. poz. 686], w: Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego nr 1. Stefan Żeromski wobec Niepodległości, Warszawa 2010, s. 11–19.
694. Nowy rodzaj słownika pisarza w: Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego nr 1. Stefan Żeromski wobec Niepodległości, Warszawa 2010, s. 93–102.

694. Sprawczyni cudu? „Stolica” 7–8 (2220–2221), lipiec – sierpień 2010, s. 28–29.
695. Wywiad udzielony Leszkowi Misiakowi na temat stanu dzisiejszej polszczyzny,
     Niezależna Gazeta Polska-Nowe Państwo” nr 7 (2010), s. 22–24.
696. Literatura wkroczyła na ulice, „Stolica” 9 (2222), wrzesień 2010, s. 24–25.
697. Kolorowe ulice, czyli na Pstrej i Lazurowej, „Stolica” 10 (2223), październik 2010, s. 22–23.
698. Pole semantyczne barw fioletu w twórczości Stefana Żeromskiego, SFPS, t. 45 (2010), s.
699. Stosunek współczesnych użytkowników do nazewnictwa miejskiego, „Kronika Warszawy”, nr 1 (144) 2010, s. 32–38.
700. Terytorialne odmiany polszczyzny, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, wyd. 3., Lublin 2010, s. 201–221.

 

2011

 

702. Znaki życia, „Stolica” nr 1 (2226), styczeń 2011, s. 16–17.
703. Miodowa czy Miodownikowska? „Stolica” nr 5 (2230), maj 2011, s. 38–39.
704. Pole semantyczne barwy szarej w twórczości Stefana Żeromskiego, [w:] Ścieżkami pięknej polszczyzny. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Mirosławie Białoskórskiej z okazji 65-lecia urodzin i 45-lecia pracy zawodowej, pod red. L Mariak i A. Seniów, Szczecin 2011, s. 53–83.
705. Rozległość i granice uzusu językowego w polszczyźnie na przełomie XX i XXI wieku, [w:] Norma językowa w aspekcie teoretycznym i pragmatycznym, pod red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborskiej, K. Skibskiego, Poznań 2011, s. 111–121.
706. Archeologia językowa – Powązki i Szczęśliwice, „Stolica” nr 6 (2231), czerwiec 2011, s. 16–17.
707. Archeologia językowa – Wyględów i Szopy, „Stolica nr 7–8 (2232-2233), lipiec – sierpień 2011, s. 28–29.
708. Archeologia językowa – Włochy, Okęcie, Opacz, Raków, Skorosze, Zbarz, „Stolica” nr 9 (2234), wrzesień 2011, s. 33–34.
709. Pole semantyczne barw zieleni w twórczości Stefana Żeromskiego, Studia Językoznawcze 10. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2011, s. 8–31.
710. Dzieje Warszawy nazwami pisane, seria „Biblioteka Warszawska”, red. A Sołtan, Warszawa 2011, s. 578.
711. Reklamowa sztuka dla sztuki, „Stolica” nr 10 (2235), październik 2011, s. 26–27.
712. Kulinarna tradycja, „Stolica” 12 (2237), grudzień 2011, s. 6–7.
713. Pułapki językowe i nie tylko, „Gazeta Polska” 48 (956) z 30.11.2011 r., s. 24.
714. „Słownictwo pism Stefana Żeromskiego”, SFPS, t. 46 (2011), s. 219–228.
715. Polszczyzna codzienna – geneza i czynniki stabilizujące, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN, t. LVII, Łódź 2011, s. 57–67.

 

2012

 

716. Powtórka z historii, „Stolica” 1–2 (2238–2239), styczeń – luty 2012, s. 22.
717. Wyprawa w przeszłość, „Stolica” 3 (2240), marzec 2012, s. 28–29.
718. Pan Prus pisał…, „Stolica” 4 (2241), kwiecień 2012, s. 25.
719. Z ziemi obcej do Warszawy, „Stolica” 5 (2242), maj 2012, s. 32–34.
720. Ciągłość i cezury w życiu wyrazów. Eksperyment warsztatowy, Studia Językoznawcze, t. 11. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2012, s. 7–36.
721. Ciche bohaterki, „Stolica” 8–9 (2245–2246), sierpień – wrzesień 2012, s. 11–12.
722. Polszczyzna Stefana Żeromskiego, Warszawa 2012, s. 708.
723. Wisła dziwy broi, „Stolica” 10 (2247), październik 2012, s. 17.
724. Obszary społecznej aktywności Polek w świetle zjawisk językowych, [w:] Oblicza płci. Język – Kultura – Edukacja, pod red. M. Karwatowskiej, J. Szpary-Kozłowskiej, Lublin 2012, s. 43–57.
725. Wtórne motywacje w systemie nazewnictwa miejskiego, [w:] W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych, tom dedykowany Profesorowi Robertowi Mrózkowi, red. I. Łuc, Katowice 2012, s. 201–209.
726. Wprowadzenie, [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy (z prac Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy), seria „Biblioteka Warszawska”, red. A. Sołtan, Warszawa 2012, s. 5–6.
727. Nazewnictwo miejskie wielkiej aglomeracji – problemy związane z jego istnieniem, porządkowaniem i „przyrastaniem”, [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy (z prac Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy), seria „Biblioteka Warszawska”, red. A. Sołtan, Warszawa 2012, s. 9–14.
728. Mieszkańcy miast jako twórcy nazewnictwa miejskiego, [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy (z prac Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy), seria „Biblioteka Warszawska”, red. A. Sołtan, Warszawa 2012, s. 117-130.
729. Zespół Nazewnictwa Miejskiego Warszawy – historia i dokonania, [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy (z prac Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy), seria „Biblioteka Warszawska”, red. A. Sołtan, Warszawa 2012, s. 255–268.
730. Uwagi językoznawcy-onomasty dotyczące nazewnictwa miejskiego, [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy (z prac Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy), seria „Biblioteka Warszawska”, red. A. Sołtan, Warszawa 2012, s. 280–282.
731. Podstawowe zasady pracy Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy, [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy (z prac Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy), seria „Biblioteka Warszawska”, red. A. Sołtan, Warszawa 2012, s. 283–284.
732. Banki Nazw, [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy (z prac Zespołu Nazewnictwa Miejskiego Warszawy), seria „Biblioteka Warszawska”, red. A. Sołtan, Warszawa 2012, s. 386–389.

 

2013

 

733. Powstanie Styczniowe 1863, „Stolica” 12 /01 (2249), grudzień 2012 – styczeń 2013, s. 32–33.
734. Nazwy jako dokument historii miast. Imiona ulic, „Akademia. Magazyn Polskiej Akademii Nauk” nr 4 (32) 2012, s. 26–29.
735. Humor dawnej Warszawy, „Stolica” 2 (2250), luty 2013, s. 14–15.
736. Znaki czasu i stereotypy – o repartycji ogólnych nazw człowieka, [w:] Cum reverentia, gratia, amicitia… Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi, pod red. J. Migdał i A. Piotrkowskiej-Wojaczyk, Poznań 2013, s. 573–584.
737. Przedmowa do: 3. Zeszyt Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego, Warszawa 2013, s. 7–8.
738. Stefana Żeromskiego wspomnienia o matce i utraconym domu rodzinnym, [w:] 3. Zeszyt Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego, Warszawa 2013, s. 11–19.
739. Monika Żeromska. Okruchy wspomnień, [w:] 3. Zeszyt Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 104-107.
740. Język polski, to lubię, „Stolica” nr 6-7 (2254-2255), czerwiec – lipiec 2013, s. 9-10.
741. Był taki człowiek, był taki dom, „Stolica” nr 10 (2258), październik 2013, s. 35-37.
742. Przedruk fragmentu mego artykułu „Terytorialne odmiany polszczyzny”, [w:] E. Paszowska, „Przeszłość to dziś. Literatura – język – kultura”, cz. 1, podręcznik dla kl. 2. liceum i technikum, Warszawa, s. 234–235; przedruk [z:] „Współczesny język polski”, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2001.
743. Prywatny język Elizy Orzeszkowej, Warszawa 2013, s. 318.

 

2014

 

744. Przedmowa do: Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 4. Stefan Żeromski 150. rocznica urodzin, Warszawa 2014, s. 7–8.
745. Żeromski jako kolorysta, [w:] Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 4. Stefan Żeromski 150. rocznica urodzin, Warszawa 2014, s. 11–29.
746. Zawsze samoswój, [w:] Żeromszczak. Almanach literacki I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Kielcach nr 7, Kielce 2014, s. 7–11.
747. Polszczyzna kobiet i mężczyzn, „Stolica” nr 5 (2265), maj 2014, s. 16–17.
748. Żeromski mniej znany, wywiad dla miesięcznika „Stolica”, Stolica 9 (2269), wrzesień 2014, s. 37–38.
749. Warszawiacy nie gęsi…, „Stolica” nr 12 (2272), grudzień 2014, s. 10–11.
750. Przedrostkowe formy nominalne w listach Elizy Orzeszkowej, Prace Filologiczne LXV (2014), s. 143–159.

 

2015

 

751. Przedmowa do: Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 5. Stefan Żeromski 90. rocznica śmierci, Warszawa 2015, s. 7–8.
752. Autoportret Stefana Żeromskiego słowem malowany, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 5, Warszawa 2015, s. 11–28.
753. O rocznicowych konkursach dla szkół, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 5, Warszawa 2015, s. 73–83.
754. Zmiany w języku Polek w okresie ostatniego stulecia, [w:] Współczesny i dawny obraz kobiety w języku i literaturze, pod red. L. Mariak i J. Rychter, Szczecin 2015, s. 49–58.
755. Życiowe losy pisarzy wpisane w językową kreację ich dzieł, Studia Językoznawcze, t. 14. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2015, s. 11–24.

 

2016

 

756. Przedmowa do: Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 6. Marzenia, projekty i testamenty Stefana Żeromskiego, Warszawa 2016, s. 7–8.
757. Od chłopięcych marzeń do dojrzałych dzieł, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 6. Marzenia, projekty i testamenty Stefana Żeromskiego, Warszawa 2016, s. 11–31.
758. Relacje: człowiek – świat zwierząt w porównaniach występujących w tekstach Stefana Żeromskiego, „Studia Językoznawcze” 15. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2016, s. 5–18.

 

2017

 

759. Przedmowa do: Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 7, Warszawa, s. 7.
760. Lektury młodego Stefana Żeromskiego, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 7, Warszawa 2017, s. 67–85.
761. Skrzydła – wyraz i nośnik symboli w tekstach Stefana Żeromskiego, Studia Językoznawcze, 16, Szczecin 2017, s. 5–27.

2018

762. Przedmowa, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 8, Warszawa, s.7.
763. Stefana Żeromskiego droga do wolnej i niepodległej Polski, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 8, Warszawa, s. 11–26.
764. Badacz języka wobec triady: pisarz – tworzywo językowe – tekst (studium warsztatowe), „Studia Językoznawcze” 17. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2018, s. 7–21.

2019

765. Pisarz w niewoli cenzury i wydawców, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 9, Warszawa 2019, s.11–18.
766. Przedwiośnie w ujęciu Stanisława Falkowskiego, Zeszyty Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego 9, Warszawa 2019, s. 33–38.