W repozytorium iReteslaw, w kolekcji „Język na Pograniczach” dostępna jest nowa książka dr. Pawła Levchuka zatytułowana „Wielojęzyczność migrantów wojennych z Ukrainy w Polsce”.
Praca dr. Levchuka poświęcona jest badaniom zachowań i preferencji językowych Ukraińców, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku.
Część teoretyczna zarysowuje problematykę migracji Ukraińców do Polski w 2022 r. To nowa, szósta fala migracji, liczebnie przewyższająca wszystkie poprzednie. Dodatkowo uwzględniono aspekty społeczne i kulturowe przyjazdu i pobytu Ukraińców w Polsce.
Pierwszy rozdział poświęcono omówieniu aparatu badawczego zjawisk wielojęzyczności i kontaktów językowych, ich wpływu na obecną sytuację językową ogromnej grupy migrantów w Polsce. Przedstawiono metodologię badań oraz adaptacje poprzednich koncepcji badawczych. Drugi rozdział opisuje walkę carskiej Rosji, a potem ZSRR z językiem ukraińskim. W trzecim rozdziale przedstawiono sytuację polityczną i językową w latach 2019–2022 oraz współczesne badania wokół zagadnienia obecności Ukraińców w Polsce. Rozdziały czwarty, piąty i szósty poświęcono omówieniu wyników badań ankietowych z podziałem respondentów na trzy grupy badawcze (U – badani z językiem pierwszym ukraińskim; R – badani z językiem pierwszym rosyjskim; grupa UR – badani z dwoma pierwszymi językami, ukraińskim i rosyjskim). W badaniu wzięły udział 1503 osoby, przeprowadzano je od kwietnia do lipca 2022 roku. Zbadano następujące zagadnienia: tożsamość badanych, częstotliwość używania każdego z języków, stosunek emocjonalny do języków, osoby interlokutorów oraz miejsca interakcji w każdym z używanych języków. Ponadto zbadano stosunek do języka polskiego, plany związane z językiem polskim oraz Polską. W rozdziale siódmym na podstawie przeprowadzonych badań utworzono modele zachowań językowych migrantów wojennych, które zebrano w matrycę wielojęzyczności. Ósmy rozdział poświęcono biografiom językowym przesiedleńców i ukazaniu zmian, jakie zachodzą w ich stosunku do każdego z badanych języków przed agresją rosyjską i pod jej wpływem. Wnioski z badań mogą być wskazówką dla rządzących w zakresie ulepszenia współpracy polsko-ukraińskiej oraz polityki językowej Ukrainy.
Zapraszamy do lektury!
Publikacja finansowana z subwencji na utrzymanie i rozwój potencjału badawczego Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
Paweł Levchuk, Wielojęzyczność migrantów wojennych z Ukrainy w Polsce, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN 2024, ser. Język na Pograniczach 50.
https://ispan.waw.pl/ireteslaw/handle/20.500.12528/1995