Raporty z badań

W dniach 14 i 16 grudnia dr Angelika Zanki gościła w Instytucie ds. Migracji i Studiów Etnicznych w Zagrzebiu, na zaproszenie jego dyrektorki, dr Mariny Perić-Kaselj. Dr Zanki wygłosiła dwa referaty, w których zaprezentowała swoje refleksje na temat emigracji chorwackiej w Ameryce Południowej od 19 do 21 wieku oraz na temat uprawiania studiów nad migracjami i upowszechniania wyników tych analiz. Przy okazji spotkań z ekspertami i ekspertkami zajmującymi się emigracją chorwacką zaplanowano dalsze wspólne projekty i współpracę.

W dn. 12-16 grudnia 2022 r. w ramach programu Erasmus+ dr Angelika Zanki uczestniczyła w wyjeździe szkoleniowym na Uniwersytecie Zagrzebskim w Chorwacji. W czasie pobytu spotkała się ze studentami i studentkami Instytutu Demografii i Emigracji Chorwackiej oraz rozmawiała z osobami zajmującymi się badawczo tematyką wyjazdów Chorwatów i Chorwatek do Ameryki Południowej. Temat ten należy do głównych zainteresowań dr Zanki. Wizyta w Zagrzebiu była też okazją do zaplanowania dalszej współpracy dydaktyczno- badawczej.

W semestrze letnim 2022 roku doktorantka Instytutu Slawistyki PAN, mgr Klaudia Kosicińska, studiowała antropologię na Yeditepe University w Stambule w ramach programu Erasmus+.
Zajęcia odbywały się na Wydziale Nauk Społecznych. Były uzupełnieniem teoretycznym i wzmocnieniem dla przygotowywanej przez doktorantkę rozprawy pt. „Azerbejdżanie przygranicznych wsi Gruzji: mobilność i praktyki translokalne w codzienności między granicami”. Praca doktorska przygotowywana jest pod kierunkiem dr hab. Karoliny Bielenin-Lenczowskiej (IEiAK UW).
Podczas studiów w Stambule doktorantka również miała możliwość intensywnej nauki języka tureckiego i codziennej praktyki językowej. Wyjazd do Turcji umożliwił pogłębienie znajomości historii, kultur, zagadnień etniczności (m.in. Lazów, zamieszkujących pogranicze gruzińsko-tureckie) i sytuacji społecznej regionu Morza Czarnego. Stał się okazją do nawiązania wielu interesujących naukowych znajomości. Wyjazd pozwolił również zagłębić się w sytuację społeczno-językową gruzińskiej diaspory w Stambule i stwarzał wiele okazji do rozmowy z liderami tej społeczności.

W dniach 17–21 października 2022 r. dr hab. Ewa Golachowska, prof. IS PAN przebywała w ramach programu Erasmus+ w Instytucie Slawistyki na Uniwersytecie w Poczdamie. Wygłosiła tam wykłady pt. „Pogranicze polsko-białoruskie. Perspektywa językowa i socjolingwistyczna”. Głównym tematem wykładów była sytuacja językowa i kulturowa na Podlasiu oraz na Białorusi zachodniej. Wizyta była także okazją do spotkania z pracującymi tam uczonymi, doktorantami oraz doktorantkami i wymiany informacji o badaniach prowadzonych w Instytucie Slawistyki PAN, a także w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu w Poczdamie.

W dniach 24–28 października 2022 roku prof. dr hab. Joanna Goszczyńska gości na Uniwersytecie w Lipsku w ramach programu Erasmus+ z cyklem wykładów prezentujących problematykę trwałej obecności literatury czeskiej na polskim rynku czytelniczym i wydawniczym. Słuchaczami wykładów są studenci i studentki polonistyki i bohemistyki. Wizyta w Lipsku jest też okazją do spotkania z gronem niemieckich badaczy i do wymiany doświadczeń dydaktycznych w prowadzeniu zajęć translatologicznych.

W dniach 3-7 października 2022 r. dr hab. Helena Krasowska, prof. Instytutu Slawistyki PAN przebywała w ramach programu Erasmus+ w Departamencie Języków i Literatur Słowiańskich Uniwersytetu w Bukareszcie. Odbyły się tam szkolenia w zakresie administracji publicznej, zarządzania zasobami ludzkimi i zarządzania projektami międzynarodowymi, a także spotkania z rumuńskimi naukowcami i naukowczyniami w celu wymiany doświadczeń w pracy naukowej w tym trudnym okresie. Dr hab. Helena Krasowska, prof. inst. pracowała również w bibliotece Akademii Rumuńskiej, zbierając niezbędne do pracy naukowej dokumenty, przeprowadziła także kilka wywiadów z Polakami w Bukareszcie. Odbyły się ponadto spotkania z wybitnymi tłumaczami rumuńsko-polskiej literatury pięknej. Wspólnie określono plan dalszej współpracy.

Dnia 28 września 2022 r. doktorant IS PAN mgr Piotr Szatkowski wygłosił gościnną prelekcję w ramach odbywanego stażu w Instytucie Języka Litewskiego w Wilnie. Tytuł wystąpienia brzmiał „Prussian Masurians: the fall and revitalisation of a forgotten borderland” i dotyczył tematyki związanej z procesami dezintegracyjnymi społeczności mazurskiej oraz próbami przywracania elementów kultury Mazurów (w tym etnolektu i zwyczajów). Podczas prezentacji online poruszono także zagadnienie wielojęzyczności Mazurów na przestrzeni ostatnich dwustu lat, tematyki będącej obecnie przedmiotem zainteresowań badawczych prelegenta. W trakcie dyskusji omawiano praktyki i ideologie językowe panujące wśród mazurskich gromadkarzy – przedwojennego pietystycznego ruchu zrzeszającego Mazurów modlących się wspólnie w prywatnych domach podczas nabożeństw prowadzonych przez charyzmatycznych, niewywodzących się z duchowieństwa, kaznodziei.
Miesięczny staż mgr. Szatkowskiego odbywał się w ramach studiów doktoranckich
„Pogranicza, mniejszości, migracje…” współfinansowanych przez program POWER. Podczas pobytu w Wilnie stażysta zapoznawał się z działalnością naukową i metodami
upowszechniania wyników badań Instytutu Języka Litewskiego oraz sposobami digitalizacji zasobów leksykograficznych i dialektologicznych.

Dzięki programowi Erasmus+ prof. dr hab. Dorota K. Rembiszewska w dniach 5–9 października 2022 r. mogła gościć w Uniwersytecie Wileńskim. W czasie pobytu wygłosiła
wykłady dla studentek i studentów polonistyki wileńskiej na temat interpretacji zjawisk językowych na pograniczach, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień leksyki pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego.
Wizyta w Wilnie była też okazją do spotkania z prof. Krystyną Rutkowską, której
studenci byli słuchaczami wykładów językoznawczyni z Polski. Dzięki prof. Rutkowskiej
pracującej w Katedrze Polonistyki (Centrum Polonistycznym / Polonistikos centras) od kilku lat wileńscy studenci mają szansę zapoznać się z różnorodną tematyką lingwistyczną badaczy z różnych placówek naukowych, w tym z Instytutu Slawistyki PAN.

Fot. 1 Dorota K. Rembiszewska i prof. Krystyna Rutkowska na tle gmachu
Uniwersytetu Wileńskiego
Fot. 2 Dorota K. Rembiszewska podczas wykładów zapoznała studentki i studentów
m.in. z problematyką pogranicza językowego

W dniach 19–23 września 2022 r. w ramach programu mobilności kadry naukowej Erasmus+ dr Małgorzata Kasner realizowała program studyjny w Instytucie Historii Uniwersytetu Wileńskiego (Vilniaus universiteto Istorijos fakultetas). W związku z przygotowywaną monografią naukową poświęconą badaniom kultury pamięci współczesnego Wilna na przykładzie największego placu miasta – Placu Łukiskiego, badaczka odbywała cykl spotkań z naukowcami litewskimi, polskimi i rosyjskimi (historykami, kulturoznawcami, literaturoznawcami, historykami sztuki, politologami, specjalistami z zakresu informacji naukowej i in.), a także gromadziła materiał wizualny do przyszłej książki (zdjęcia, plany miasta, plany zagospodarowania miasta, wizualizacje projektów konkursowych, skany dokumentów i in.). Przeprowadzone konsultacje i dyskusje umożliwiły obu stronom zapoznanie się ze stanem badań nad wileńską kulturą pamięci, wymianę informacji naukowej, dobrych praktyk badawczych oraz poszerzenie perspektyw naukowych.

Zdjęcie 1/2: Plac Łukiski (autorka Małgorzata Kasner)