W dniach 25–27 września 2025 r. w Berlinie odbył się XII Kongres Badaczy Białorusi (https://www.icbs.lt/en/berlin-2025) W wydarzeniu uczestniczyło około 600 naukowców reprezentujących różne dziedziny humanistyki. Prace toczyły się w ramach 13 sekcji tematycznych, obejmujących kilkadziesiąt paneli dyskusyjnych (https://www.icbs.lt/en/_files/ugd/e243e9_72bb7a1b4c60452984ec5993c467c73f.pdf).
Jednym z najważniejszych wydarzeń była sesja zatytułowana „Polylingualism, Polyethnicity, Polyconfessionalism of the Grand Duchy of Lithuania / Полімоўнасць, поліэтнічнасць, поліканфесійнасць Вялікага Княства Літоўскага”, zorganizowana przez prof. dr hab. Alenę Rudenkę i dr. Vadzima Shkliaryka. Był to największy panel kongresu – zaprezentowano aż 26 referatów, a intensywne obrady trwały przez całe trzy dni.
W panelu wzięli udział badacze z różnych dziedzin: historycy, kulturoznawcy, antropolodzy, literaturoznawcy, językoznawcy, paleografowie oraz tłumacze. Równie zróżnicowane było grono uczestników, które objęło przedstawicieli instytucji akademickich z Białorusi, Litwy, Polski, Ukrainy, Niemiec, Austrii i Islandii.
Tematyka panelu koncentrowała się na wieloetnicznym, wielojęzycznym i wielowyznaniowym charakterze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Szczególną uwagę poświęcono językom pisanym i mówionym w WKL, m.in. hebrajskiemu, greckiemu, łacińskiemu, cerkiewnosłowiańskiemu, ormiańskiemu, tatarskiemu, arabskiemu, wariantom „prostej mowy” (białoruskiemu i ukraińskiemu), litewskiemu, polskiemu i czeskiemu.
Panel spotkał się z dużym uznaniem – redakcja czasopisma „Studia Białorutenistyczne” zaprosiła wszystkich prelegentów do przygotowania tekstów do wspólnego numeru tematycznego.
W Kongresie uczestniczyła także dr hab. Anna Engelking, prof. IS PAN, która wygłosiła referat zatytułowany „Majority versus Minority in Interwar Vilnius. A Case Study in the History of Ethnology / Большасць супраць меншасці ў міжваеннай Вільні: даследаванне выпадку з гісторыі этналогіі” w sesji pt. „The Second Polish Republic and its Minorities: Minorities and the Polish State in the Interwar Period (1918–1939) / Польшча і нацыянальныя меншасці, нацыянальныя меншасці і польская дзяржава ў міжваенны перыяд (1918–1939)”.
