Stypendium dla dr Claudii Snochowskiej-Gonzalez

Z radością informujemy, że dr Claudia Snochowska-Gonzalez otrzymała od Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego (Stiftung Preußischer Kulturbesitz) stypendium na kwerendę badawczą w Tajnym Archiwum Państwowym Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego (Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz) w Berlinie.

Przez miesiąc – od 19 stycznia do 19 lutego 2026 r. – naukowczyni będzie prowadzić badania w ramach projektu „Karmienie ciała narodu. Polskie i niemieckie nacjonalistki we wschodnich prowincjach Rzeszy Niemieckiej na przełomie XIX i XX wieku”.

Bohaterkami projektu są kobiety, które na przełomie XIX i XX wieku zamieszkiwały wschodnie rubieże Cesarstwa Niemieckiego i były aktywne w polskich i niemieckich radykalnych ruchach nacjonalistycznych, reprezentowanych na ziemiach polskich głównie przez Narodową Demokrację, a w Rzeszy Niemieckiej przez ruch volkistowski.

Kobiety te uważały za swoje najważniejsze zadanie „karmienie ciała narodu”, polegające nie tylko na rodzeniu i wychowywaniu dzieci oraz nieustannym troszczeniu się o ich narodową edukację i kulturową „czystość”, ale także na właściwym zarządzaniu narodowym gospodarstwem – czyli na zapobieganiu rozwojowi tego drugiego, wrogiego narodu.

Dr Snochowska-Gonzalez koncentruje się na badaniu historii rywalizujących, siostrzanych organizacji i aktywistek nacjonalistycznych, ich działań, idei i instytucji, z którymi były związane. W ten sposób stara się zobrazować paradoksalną relację między nacjonalizmem polskim a niemieckim, którą nazywa „sztafetą nacjonalizacyjną”.

Serdecznie gratulujemy!

Wyróżnienie „Varsaviana Roku” dla dr Izabeli Mrzygłód

W środę, 3 grudnia 2025 roku, odbyła się uroczystość wręczenia laureatom Dyplomów Honorowych w Konkursie im. Hanny Szwankowskiej (Varsaviana Roku, edycja 2024–2025), organizowanym przez Towarzystwo Miłośników Historii w Warszawie – Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Bibliotekę Publiczną m.st. Warszawy – Bibliotekę Główną Województwa Mazowieckiego.

Z radością informujemy, że w gronie wyróżnionych znalazła się dr Izabela Mrzygłód, nagrodzona za książkę „Uniwersytety w cieniu kryzysu. Nacjonalistyczna radykalizacja studentów Warszawy i Wiednia w okresie międzywojennym”.

Serdecznie gratulujemy!

Afisz wydarzenia. Fot. Andrzej Szewczyk.
Dr Izabela Mrzygłód po odebraniu nagrody. Fot. Andrzej Szewczyk.

Grant NCN PRELUDIUM dla mgr Marii Bolek

Narodowe Centrum Nauki przyznało finansowanie na realizację projektu „Ideologie językowe i postawy wobec wschodniosłowiańskiej odmiany językowej na Polesiu Lubelskim: analiza lokalnego dyskursu w perspektywie socjolingwistycznej” (nr 2025/57/N/HS2/01259), którego kierowniczką jest mgr Maria Bolek.

Projekt będzie realizowany w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk pod opieką prof. dr hab. Nicole Dołowy w latach 2026–2029.

Planowane badania odpowiadają na rosnące zainteresowanie różnorodnością językową i odmianami regionalnymi w Polsce poprzez koncentrowanie się na często pomijanej, zagrożonej odmianie języka wschodniosłowiańskiego używanej we wschodniej Polsce – dokładnie w północno-wschodniej części województwa lubelskiego (Polesie Lubelskie: powiat włodawski i bialski). Projekt dostarczy pierwszego kompleksowego opisu socjolingwistycznego użycia języka na Polesiu Lubelskim, uwzględniającego perspektywy samych mówiących.

Głównym celem przedsięwzięcia jest zrozumienie i opisanie, jak ideologie językowe funkcjonują w kontekstach marginalizacji, niejednoznacznej tożsamości i historycznych procesów asymilacji.

Serdecznie gratulujemy!

Uroczyste nadanie tytułu Professor honoris causa dr. Pawłowi Levchukowi

27 listopada 2025 roku w Donbaskim Państwowym Uniwersytecie Pedagogicznym odbyła się uroczystość nadania dr. Pawłowi Levchukowi zaszczytnego tytułu Professor honoris causa. Wyróżnienie to zostało przyznane w dowód uznania dla jego wybitnego wkładu w rozwój ukraińsko-polskiej współpracy naukowej, działalności na rzecz promocji języka ukraińskiego poza granicami kraju oraz za konsekwentne wspieranie wspólnoty akademickiej Uniwersytetu w czasie wojny i relokacji uczelni. Spotkanie prowadziła Jej Magnificencja Rektor prof. Svitlana Omelchenko.

Wśród zaproszonych gości znaleźli się:

  • Vasyl Malnychuk, III Sekretarz Ambasady Ukrainy w Polsce
  • prof. Roman Roszko (Instytut Slawistyki PAN)
  • prof. Przemysław Gębal (Uniwersytet Gdański)
  • prof. Lesia Demska-Budzuliak (Akademia Służby Bezpieczeństwa Ukrainy)
  • dr Anna Mikulska (Uniwersytet Paryż-Sorbona)
  • Monika Stąpor (Uniwersytet Metropolitalny w Oslo)

Uroczystość zgromadziła przedstawicieli społeczności akademickiej, partnerów międzynarodowych oraz studentów zaangażowanych w rozwój badań językoznawczych i edukacyjnych.

Podczas uroczystości, w geście szacunku dla zgromadzonych, prof. Roman Roszko wygłosił przemówienie w języku ukraińskim, dziękując za zaproszenie. Kierując słowa do Pani Rektor, pracowników Donbaskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego (DPUP), Prezydium oraz Członków Rady Naukowej, wyraził głębokie uznanie dla ich wytrwałości i niezłomności w kontynuowaniu misji edukacyjnej. Podkreślił wyjątkowe znaczenie niesienia oświaty w tym niezwykle trudnym dla Ukrainy czasie wojny. Wszystkim zebranym życzył zdrowia, osiągnięć naukowych oraz jak najszybszego pokoju.

Następnie, zwracając się do wszystkich uczestników i głównego bohatera spotkania – dr. Pawła  Levchuka – prof. Roszko wyraził głęboki szacunek i uznanie dla jego wybitnych osiągnięć naukowych. Przedstawił kluczowe obszary badań Laureata, po czym szczególnie zaakcentował, że dr P. Levchuk jest architektem wyjątkowego mostu, który skutecznie łączy Polskę i Ukrainę. Jego praca sprzyja pogłębianiu wzajemnego zrozumienia i wspólnemu budowaniu lepszej przyszłości.

Serdecznie gratulujemy!

Dr Paweł Levchuk – Laureat tytułu Professor honoris causa. Fot. dr Olena Kolhan.
Dyplom dla dr. Pawła Levchuka. Fot. dr Olena Kolhan.
Uroczyste nadanie tytułu Professor honoris causa dr. Pawłowi Levchukowi. Fot. dr Olena Kolhan.

Nagroda KLIO i Nagroda im. prof. Jerzego Skowronka dla badaczy z IS PAN

Dnia 27 listopada 2025 r., podczas oficjalnego otwarcia XXXIII Targów Książki Historycznej w Warszawie, odbyło się wręczenie Nagrody KLIO oraz Nagrody im. prof. Jerzego Skowronka.

Nagroda KLIO to konkurs na najlepszą książkę historyczną roku, wyróżniający autorów i wydawców popularyzujących historię. Przyznawana jest w pięciu kategoriach: autorskiej, monografii naukowej, wydawniczej, edycji źródłowej oraz regionalia/varsaviana.

W tym roku nagroda została wręczona po raz 31. Z radością informujemy o sukcesach badaczek i badaczy z IS PAN oraz wydawnictwa IS PAN:

• Wyróżnienie w kategorii edycji źródłowej otrzymały „Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian. Seria łacińska. T. 3: Średniowiecze, z. 1 (a i b): Narracyjne źródła węgierskie. Pisarze z wieku XI–XIV” (IS PAN), wyd. Barbara Grunwald-Hajdasz, Ryszard Grzesik, Anna Kotłowska, Wojciech Mądry, Adrien Quéret-Podesta.

• W kategorii monografii naukowej nagrodę II stopnia otrzymała Izabela Mrzygłód za książkę „Uniwersytety w cieniu kryzysu. Nacjonalistyczna radykalizacja studentów Warszawy i Wiednia w okresie międzywojennym” (Wydawnictwo Naukowe UMK).

• Nagrodę III stopnia w kategorii autorskiej otrzymała dr hab. Irena Grudzińska-Gross, prof. IS PAN (emerita), za książkę „Wielka karuzela. Życie Aleksandra Weissberga-Cybulskiego” (Wydawnictwo ZNAK).

Podczas gali odbyło się także wręczenie 30. Nagrody im. prof. Jerzego Skowronka, którą otrzymali ex aequo:

Ewa Wróblewska-Trochimiuk za książkę „Naszego nie damy. Spory i obrazy polityczne w Serbii i Chorwacji po roku 2000” (IS PAN),

– Sławomir Godek za publikację „Petersburska ofensywa szlachty litewskiej z lat 1810–1812” (Wydawnictwo Naukowe UKSW).

Targi odbywają się w dniach 27–30 listopada w wyjątkowej przestrzeni Arkad Kubickiego Zamku Królewskiego w Warszawie, a ich organizatorem jest Fundacja Historia i Kultura.

Serdecznie gratulujemy przyznanych nagród i wyróżnień!

Anna Kotłowska, Dorota Leśniewska, Wojciech Mądry, Ryszard Grzesik i Adrien Quéret-Podesta podczas odbierania wyróżnienia Nagrody KLIO. Fot. Wiktoria Nylec.
Laureatki i laureaci Nagrody KLIO w kategorii edycji źródłowej. Fot. Wiktoria Nylec.
Izabela Mrzygłód z Nagrodą KLIO. Fot. Wiktoria Nylec.
Ewa Wróblewska-Trochimiuk przemawia po odebraniu Nagrody im. prof. Jerzego Skowronka. Fot. Wiktoria Nylec.
Ewa Wróblewska-Trochimiuk, autorka „Naszego nie damy” (druga od prawej), oraz Dorota Leśniewska, kierowniczka wydawnictwa IS PAN (trzecia od prawej), po wręczeniu Nagrody im. Jerzego Skowronka. Fot. Wiktoria Nylec.
Reprezentantki i reprezentanci Instytutu Slawistyki PAN. Fot. Wiktoria Nylec.

Grant NAWA dla prof. Doroty K. Rembiszewskiej

Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej przyznała finansowanie projektowi „Robiwszy coś dla polskości – warsztaty języka polskiego i kultury polskiej” (nr BJP/PJP/2025/1/00014/KW/00001), którego kierowniczką jest prof. dr hab. Dorota K. Rembiszewska z Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. Projekt realizowany jest w ramach programu „Promocja języka polskiego 2025” i potrwa od 17 listopada 2025 r. do 16 listopada 2026 r.

Partnerami projektu są Uniwersytet Wileński i Uniwersytet Preszowski w Preszowie, a współpracę wspierać będą badacze z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego i Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Krośnie.

Celem przedsięwzięcia jest popularyzacja języka i kultury polskiej wśród studentów polonistyki Uniwersytetu Wileńskiego oraz uczestników z Uniwersytetu Preszowskiego na Słowacji. W projekcie przewidziano cykl wykładów i warsztatów poświęconych polszczyźnie, historii i tradycji, a także działania terenowe i kulturalne, m.in. w ramach Dni Polskich w Preszowie.

Projekt odpowiada na potrzebę wzmocnienia pozycji polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim oraz wspiera rozwój współpracy akademickiej i kulturowej w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

„Ziemie” z nominacją do Nagrody Literackiej JANTAR

Z radością informujemy, że książka „Ziemie. Historie odzyskiwania i utraty” (Wydawnictwo RN) dr hab. Karoliny Ćwiek-Rogalskiej, prof. IS PAN, została nominowana do Nagrody Literackiej Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego JANTAR.

Na liście zgłoszeń do VI edycji konkursu znalazło się 27 książek, spośród których wyłoniona została finałowa piątka.

Laureat konkursu otrzyma nagrodę finansową oraz bursztynową statuetkę. Gala finałowa, na której ogłoszone zostanie nazwisko zwycięzcy, odbędzie się 29 listopada o godz. 18:00 w Książnicy Pomorskiej. Uroczystość poprzedzi zaplanowane na godz. 14:00 spotkanie autorskie z nominowanymi.

Serdecznie gratulujemy i trzymamy kciuki!

Dr Katarzyna Taczyńska z prestiżowym stypendium

Z radością informujemy, że dr Katarzyna Taczyńska otrzymała prestiżowe stypendium Manya Friedman Memorial Fellowship na realizację projektu „A Soldier and a Doll: The Holocaust in Post-Yugoslav Memory”. W ramach stypendium dr Taczyńska będzie prowadzić badania w Jack, Joseph and Morton Mandel Center for Advanced Holocaust Studies działającym przy United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie. The Mandel Center działa na rzecz zwiększenia widoczności, znaczenia i rozwoju badań nad Zagładą w Stanach Zjednoczonych i na świecie, a także nad trwałością i aktualnością pamięci o Holokauście.

Więcej na temat projektu i jego autorki pod linkiem: https://www.ushmm.org/research/about-the-mandel-center/all-fellows-and-scholars/dr-katarzyna-taczynska

Serdecznie gratulujemy!

„Ziemie” z nominacją do Nagrody im. Jana Długosza

Z radością informujemy, że książka „Ziemie. Historie odzyskiwania i utraty” dr hab. Karoliny Ćwiek-Rogalskiej, prof. IS PAN, została nominowana do 28. edycji konkursu o Nagrodę im. Jana Długosza.

Uroczysta Gala, podczas której poznamy Laureata/Laureatkę, odbędzie się 23 października br. o godzinie 16:00 na scenie w hali Wisła w EXPO Kraków, w ramach Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie.

Pełna lista nominowanych dostępna jest na stronie: https://ksiazka.krakow.pl/o-targach/aktualnosci/znamy-10-nominowanych-do-28-konkursu-o-nagrode-im-jana-dlugosza,4127

Serdecznie gratulujemy!

Wyróżnienia dla naukowców IS PAN na 100. Zgromadzeniu PTL

W dniach 18–21 września 2025 r. odbyło się 100. Walne Zgromadzenie Delegatów Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, podczas którego, decyzją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, członkowie PTL zostali uhonorowani odznaczeniami.

Wśród nagrodzonych znaleźli się również pracownicy Instytutu Slawistyki PAN – dr hab. Anna Engelking, prof. IS PAN, która została odznaczona Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz dr Tymoteusz Król, który otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wydarzeniu towarzyszyła konferencja naukowa „Antropologie przyszłości – przyszłość antropologii kulturowej i społecznej”, podczas której dr Tymoteusz Król wygłosił referat pt. „Folklor a homofobia – próba wykorzystania narzędzi folklorystycznych do dekonstrukcji homofobicznego dyskursu”.

Dr Tymoteusz Król i prof. Anna Engelking po wręczeniu odznaczeń. Fot. archiwum prywatne.
Dr Tymoteusz Król podczas konferencji. Fot. archiwum prywatne.
Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk

Korzystając z witryny wyrażasz zgodę na używanie tzw. ciasteczek (cookies), zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Polityka prywatności

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close